ชีวิต...ติดกล้อง

 2 เลนส์-ดีเจเก่งถอยรถ-ของแท้ส่งฟรี- ภาพใสทั้งกลางวันกลางคืน และ ฯลฯ คือตัวอย่าง เมื่อค้นคำว่า “กล้องติดรถ” ใน Google ตลอด 3-4 วันที่ผ่านมา

จากนั้นพอได้ลองพิจารณาถ้อยความต่อมา ก็จะพบเนื้อหาทำนอง “สังคมนี้อยู่ยาก ดีที่ได้ภาพจากกล้องเป็นหลักฐาน” หรือไม่ก็ “ติดกล้องกันดีกว่าครับ เพื่อความปลอดภัย” จนมาถึงเว็บบอร์ดกระทู้ดัง ที่ยกเอาเรื่องกล้องติดหน้ารถเป็นหนึ่งในตัวแปรหลัก ของคดีดัง เป็นแฮชแท็กหลักยอดนิยม กระทั่งเจ้าหน้าที่ตำรวจในฐานะผู้รักษากฎหมาย ยังใช้กล้องบันทึกภาพเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของงานควบคุมสภาพการจราจร

แม้ไม่ถึงกับอวัยวะที่ 33 แต่สิ่งที่เกิดขึ้นทุกวันนี้ ราวกับว่ากล้องกำลังเป็นอีกหนึ่งตัวช่วยสำหรับคนยุคใหม่ ทั้งบรรเทาอุบัติเหตุบนท้องถนน เสริมความปลอดภัยให้คนขับ เรื่อยไปถึงทำให้บางคนปักใจเชื่อว่าการมีกล้องไม่ต่างอะไรกับการมีอุปกรณ์ป้องกันความไม่เป็นธรรมกรณีเกิดเหตุไม่คาดฝัน

ของเล่นเป็นของจริง

เราอาจคุ้นเคยกับกล้องถ่ายภาพ กล้องวีดีโอ กล้อง Go pro หรือกล้องในโทรศัพท์กันมานาน แต่สำหรับกล้องติดรถยนต์นั้น ตลอด 1-2 ปีที่ผ่านมาน่าจะเป็นช่วงที่กราฟความนิยมขึ้นสูงที่สุด

หากสำรวจตลาดนัดสินค้าไอที จะพบเลยว่า ทุกวันนี้สินค้าประเภทกล้องติดรถยนต์มีให้เลือกหลายรูปแบบ หลากราคามากขึ้น ตั้งแต่ระดับร้อยถึงระดับหลายพัน เช่นเดียวกับรูปทรงที่ออกแบบให้ทันสมัยมากขึ้น วัสดุภายในอัปเกรดขึ้นตาม ทั้ง CPU ประเมินผล และหน่วยความจำ (Ram)

เช่นเดียวกับการรองรับความจุ ซึ่งมีทางเลือกแบบเดียวกับโทรศัพท์สมาร์ทโฟน ตั้งแต่ระดับ 8-128 GB ซึ่งทั้งหมดแปรผันกับระดับความคมชัดของภาพ นอกจากนี้ยังมีฟังก์ชันพิเศษเพิ่มเข้ามา เช่น park monitor ซึ่งช่วยในการบันทึกภาพหากมีการชนหรือกระแทกในขณะรถจอด

ผู้ค้าในห้างสรรพสินค้าไอทีรายหนึ่ง สะท้อนความต้องการว่า ปัจจุบันกล้องติดรถยนต์ กล้องติดหมวกนิรภัยมีหลายรุ่นให้เลือก แต่ที่ขายดีที่สุดคือกล้องซึ่งมีราคาไม่แพงนัก ระดับเฉลี่ยราคา 1,000-2,000 บาท ซึ่งมักมาจากผู้ผลิตจีน เกาหลี ไต้หวัน

กล้องประเภทนี้มีความคมชัดระดับหนึ่ง แต่ไม่ได้ดีมากเมื่อเทียบกับบางรุ่นที่ภาพคมชัด-กันน้ำได้ และกล้องคุณภาพประเภทหลังนี้มีกลุ่มผู้ซื้อซึ่งค่อนข้างคงที่ ไม่ได้มากขึ้นเหมือนกล้องราคาถูก

อย่างไรก็ตามไม่สามารถประเมินได้ว่าความต้องการสินค้าประเภทนี้จะสูงขึ้นต่อไปหรือไม่ เพราะมองว่าอุปกรณ์ลักษณะนี้สามารถใช้เครื่องมืออื่นทำงานแทนได้ เช่น สมาร์ทโฟน กล้องวีดีโอ ขณะเดียวกันผู้ซื้อเองก็สามารถหาซื้อได้ง่ายขึ้น เพราะสินค้าไม่ได้มีลักษณะซับซ้อนในเชิงเทคโนโลยี และมีราคาถูก ไม่จำเป็นต้องเดินห้างสรรพสินค้าไอที เอาแค่เดินตามตลาดนัดก็เริ่มหาซื้อได้แล้ว

“เขาไม่ต้องซื้อดีมาก ที่มาซื้อส่วนใหญ่เอาแค่เป็นเลนส์มุมกว้าง เก็บภาพข้างหน้าได้ มีความชัดเพียงพอให้เห็นป้ายทะเบียนรถยนต์ในระยะ 100 เมตร บันทึกเสียง สามารถใช้งานกลางคืนได้ก็พอ”

“ข่าวที่บอกว่ากล้องช่วยจับคนร้ายได้ ช่วยป้องกันเหตุร้ายได้ มันก็สร้างความสนใจได้ระดับหนึ่ง แต่ที่ผ่านมาเขาก็แค่หยิบๆ จับๆ แต่ไม่ได้ซื้อ เพราะถ้าจะควักเงินซื้อจริงๆ ก็ต้องเป็นคนที่เห็นความสำคัญหรือมีประสบการณ์ตรงว่ากล้องติดหน้ารถช่วยได้อย่างไร” ผู้ขายรายเดิมกล่าว

ณฐพล ปราบประชา ซึ่งชื่นชอบการแต่งรถยนต์และรถมอเตอร์ไซค์บิ๊กไบค์ บอกว่า แต่เดิมกล้องติดรถยนต์ หรือติดหมวกนิรภัยมอเตอร์ไซค์ คืออุปกรณ์เสริมซึ่งทำหน้าที่คล้ายกับกล้องถ่ายรูป เพราะมีไว้เก็บภาพความประทับใจขณะการออกทริปเดินทาง จึงต้องการกล้องที่มีรายละเอียดค่อนข้างดี สามารถกันน้ำหากเกิดฝนตก ขณะเดียวกันก็ต้องสวยงามและไปกันได้กับสไตล์ของรถ ทำให้สินค้าประเภทนี้มีราคาแพง เช่น กล้อง Go Pro กล้องแบบ Motor Sport หรือกล้องแบบ Action Camera หากแต่ทุกวันนี้ความต้องการของผู้ซื้อเปลี่ยนไป บางคนต้องการมีกล้องไว้เพื่อเก็บภาพไว้เป็นหลักฐานในกรณีเกิดเหตุไม่คาดฝันขึ้นเท่านั้น

 ผู้ขับขี่คนหนึ่ง บอกว่า เขาเคยถูกขับปาดหน้าและบีบแตรใส่ จากนั้นคู่กรณีได้ลงมาจะเอาเรื่อง และมีการด่าทอกัน แต่เมื่อตนย้อนอีกฝ่ายว่าถูกตัดหน้าและมีกล้องบันทึกภาพไว้ ทำให้อีกฝ่ายมีท่าทีเย็นลง และเดินขึ้นรถโดยไม่มีเหตุรุนแรงแต่อย่างใด

ทั้งนี้ในรอบไม่กี่ปีที่ผ่านมาได้ ได้มีเหตุรุนแรงที่เกิดจากการขับขี่รถบนท้องถนน และมีกล้องหน้ารถจับภาพไว้ได้ ที่โด่งดังที่สุดคือกรณีดีเจหนุ่มรายหนึ่งซึ่งถูกบันทึกภาพในขณะถอยหลังชนรถคู่กรณีอย่างรุนแรง

เช่นเดียวกับกรณีใหม่หมาด ลุงวิศวกรกับกลุ่มวัยรุ่น ซึ่งคลิปในกล้องติดรถยนต์กลายเป็นหลักฐานเด็ด จนสื่อต่างๆ นำมาเผยแพร่อย่างพร้อมเพรียงกัน

“กราบเลยนะ อาศัยอยู่ประเทศไทย จงติดกล้องซะ ปกป้องตนเองบ้าง กับดักการ์ดกล้องนี่คือที่สุดแล้ว ไม่ว่าจะกล้องหน้ารถ กล้องวงจรปิด กล้องมือถือ นี่คือหลักฐานที่จะพาเรารอดได้ดีที่สุด กันคนแถได้สารพัด” ถ้อยคำหนึ่งในเพจอยากดังเดี๋ยวจัดให้ V.4 ระบุเมื่อวันที่8 กุมภาพันธ์ ก่อนที่คลิปซึ่งเผยแพร่ในเพจนี้จะถูกแชร์อย่างต่อเนื่อง

กล้องแก้อุบัติเหตุ

นอกจากกล้องติดรถ ก็คงจะเป็นกล้องวงจรปิดที่มีบทบาทคลี่คลายเรื่องสำคัญ อีกทั้งยังเป็นการตรวจตราเพื่อแก้ปัญหาจราจร

1 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา คือวันดีเดย์ที่เจ้าหน้าที่ตำรวจเริ่มใช้กล้องจับภาพความเร็วคุณภาพสูง บันทึกภาพบุคคลที่ฝ่าฝืนกฎจราจร โดยเริ่มจาก ถ.วิภาวดี-รังสิต ถนนพระรามที่ 2 ถนนบางนา-ตราด และถนนบรมราชชนนีเป็นพื้นที่แรก เนื่องจากเล็งเห็นว่า ถนนดังกล่าวมีผู้ฝ่าฝืนการจราจรมาก ทั้งขับรถเร็วเกินกำหนด เปลี่ยนช่องจราจร และมีการขับย้อนศร

พล.ต.ต.จิรพัฒน์ ภูมิจิตร รองผู้บัญชาการการตำรวจนครบาล ดูแลงานจราจร ให้สัมภาษณ์ “จุดประกาย” ว่า หลังประชาสัมพันธ์ออกไป ผ่านมา 1 สัปดาห์ การใช้กล้องถือว่าได้ผลน่าพอใจ และพบว่าผู้ขับขี่เกรงกลัวที่จะถูกเอาผิด โดยเฉพาะรถจักรยานยนต์ซึ่งวิ่งในช่องทางด่วน-ขับย้อนศร คงเหลือเพียงวันละ 70-100 รายเท่านั้น จากเดิมจะพบผู้กระทำผิดมากกว่าวันละ 150 ราย

“นั่นแสดงให้เห็นว่าประชาชนเริ่มเคารพกฎหมาย และเกรงกลัวการกระทำความผิดมากขึ้น รวมทั้งเห็นความสำคัญและผลกระทบที่เกิดจากการใช้ความเร็วเกินกำหนด ซึ่งส่งผลให้เกิดอุบัติเหตุสูง อย่างไรก็ตามยังพบกรณีการแซงในที่คับขัน ปาดช่องเส้นทึบ ปาดคอสะพาน แซงในช่องทางด่วนในจำนวนมากอยู่ ซึ่งผู้ฝ่าฝืนก็จะถูกส่งภาพถ่ายหลักฐานไปยังที่อยู่เพื่อเปรียบเทียบปรับต่อไป”

การใช้กล้องเพื่อการลดอุบัติเหตุเกี่ยวข้องกันหรือไม่ ดร.โกเมน พิบูลย์โรจน์ กรรมการผู้จัดการบริษัท T-NET ภายใต้การกำกับดูแลของศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (สวทช.) ผู้เชี่ยวชาญด้านการรักษาความมั่นคงปลอดภัยสารสนเทศ มองว่า การทำงานของกล้อง ซึ่งบันทึกภาพหลักฐานมีส่วนทำให้ผู้ขับขี่ตระหนักมากขึ้น โดยเฉพาะการแซงในที่แคบ การเปลี่ยนช่องจราจร ซึ่งมีสัญลักษณ์กำกับและแสดงถึงพฤติกรรมการทำผิดอย่างชัดเจน ดังนั้นถ้าผู้ใช้รถหวาดระวังการกระทำผิด ก็น่าจะขับรถด้วยการระมัดระวังมากขึ้น ซึ่งพฤติกรรมดังกล่าวนั้นก็สามารถลดความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุบนท้องถนนได้

ชีวิตดี ถ้ามีกล้อง?

แต่ถ้าถามว่าการมีกล้องหน้ารถ มีส่วนทำให้ปัญหาการจราจรและข้อพิพาทบนท้องถนนน้อยลงหรือไม่ ดร.โกเมน อธิบายว่า คงขึ้นอยู่กับพฤติกรรมของคน หากมีกล้อง แต่ยังขับรถแบบไร้วินัย อย่างไรก็คงไม่เกิดประโยชน์

ถึงเช่นนั้นกล้องก็ยังมีลักษณะทำงานบันทึกภาพเป็นมุมกว้าง สามารถบันทึกเสียงได้ ภาพที่ปรากฏในกล้องจึงสามารถเป็นวัตถุพยานหนึ่ง ที่จะนำไปพิจารณาร่วมกับบริบทอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องหากเกิดคดีความได้

“ถ้าเป็นคดีเล็กๆ น้อยๆ ประเภทถอยรถมาชน เฉี่ยวกัน หรือใครขับปาดหน้า ไม่ต้องรอให้ตำรวจมาเคลียร์ ถ้ามีกล้องก็สามารถใช้เป็นหลักฐานเบื้องต้นได้เลย ประมาณว่าคุณไม่เชื่อใช่ไหม ถ้างั้นมาดูกล้อง ก็ถือว่าช่วยลดระยะเวลา แต่ถ้าเป็นกรณีที่มีความซับซ้อน ถึงดูกล้องก็แล้วก็ไม่สามารถค้นหาความเป็นธรรมได้ ก็จะย้อนไปสู่ประเด็นแรกคือภาพที่ได้จากกล้องเป็นเพียงหนึ่งในวัตถุพยานเท่านั้น เพราะต้องพิจารณาจากเรื่องทั้งหมด ตั้งแต่ก่อนที่กล้องไม่ได้ทำงาน” ดร.โกเมน กล่าว

ในเวลาที่ภาพจากกล้องรถยนต์ช่วยคลี่คลายความข้องใจ กระทั่งเป็นตัวละครในเหตุการณ์สำคัญขึ้นมา กลายเป็นว่าไอเดียของการเชิญชวนให้ส่งเสริมการมีกล้องติดหน้ารถกำลังถูกพูดถึงอีกครั้ง

นอกจากข้อดี เรื่องของกล้องยังมีข้อพึงระวังไปพร้อมๆ กัน โดยเฉพาะเรื่องความเป็นส่วนตัว (Privacy) ซึ่งส่งผลต่อปัญหาครอบครัว หรือปัญหาอาชญากรรมจากผู้ไม่หวังดีที่ใช้ความสามารถของเทคโนโลยี

“มันอาจมีผู้ไม่หวังดีขับรถตามเราเพื่อบันทึกภาพ หรือผมยกตัวอย่างว่า กล้องบางตัวมีระบบ GPS ซึ่งสามารถรู้ได้ว่าคุณอยู่ที่ไหน ไปทำอะไรมาเมื่อเวลาเท่าใด อย่างสมมติคุณเป็นนักข่าวแล้วขับไปหาเพื่อนที่สถานบันเทิงแห่งหนึ่งและกล้องบันทึกไว้ ถัดจากนั้นมาอีก 2 ชั่วโมงคุณบังเอิญไปขับรถชน แล้วมีคนเปิดดูว่าคุณไปสถานบันเทิงมา แล้วยัดเยียดความผิดเพราะคิดว่าคุณต้องเมามาแน่ๆ ทั้งที่จริงๆ แล้ว คุณไม่ได้ดื่มแม้แต่นิดเดียว” ผู้เชี่ยวชาญด้านการรักษาความมั่นคงปลอดภัยสารสนเทศ ยกตัวอย่างข้อควรระวังที่มีทั้งเรื่องความเป็นส่วนตัว การพิจารณาเรื่องราวอย่างรอบด้านซึ่งต่างเชื่อมโยงซึ่งกันและกัน

วิถีชีวิตติดกล้อง ที่ใครๆ มองว่าคือความปลอดภัย ก็อาจไม่ราบเรียบเหมือนสัญญาณภาพที่เห็นในหน้าจอ