กาลครั้งหนึ่งในเม็กซิโก เรื่องที่ถูกลืมของ'เป๊ป'

 ต่อ บาร์เซโลนา เมื่อกลางสัปดาห์ เช่นเดียวกับเสียงวิจารณ์จากนักเตะ บาเยิร์น มิวนิค หลายรายที่เคยร่วมงานกับโค้ชชาวกาตาลันผู้นี้

แต่คงปฏิเสธไม่ได้ว่า ครั้งหนึ่ง กวาร์ดิโอลา คือผู้สร้างหนึ่งในทีมฟุตบอลที่ดีที่สุด และประสบความสำเร็จในโลกขึ้นมา ด้วยรูปแบบการเล่นที่มีอัตลักษณ์เฉพาะ และนี่คือช่วงเวลาสั้นๆห้าเดือน ที่เป็นจุดเริ่มต้นของ กวาร์ดิโอลา สู่การเป็นยอดโค้ชแห่งยุคปัจจุบัน...

กาตาลันพันธุ์แท้

เรารู้จัก โฆเซ็ป กวาร์ดิโอลา ในฐานะเลือดเนื้อเชื้อไขขนานแท้ของชาวกาตาลัน เขาเกิดและเติบโตที่ ซานต์เปดอร์ เมืองเล็กๆ บนหุบเขาในแคว้นกาตาลุนยา ไม่ไกลจาก บาร์เซโลนา

ทุกวันนี้ พ่อและแม่ของ เป๊ป ยังอาศัยอยู่ที่นั่น และใช้ภาษากาตาลันเป็นหลักแทนสแปนิช ขณะที่พี่สาวอีกคน ก็ทำงานอยู่ในหน่วยงานรัฐที่นั่น

กวาร์ดิโอลา ถูกคัดเลือกสู่ ลา มาเซีย ขณะอายุ 13 และสวมเครื่องแบบ บาร์เซโลนา ครั้งแรกในหกปีถัดมา ภายใต้การดูแลของ โยฮัน ครัฟฟ์ ที่ช่วยขัดเกลา จนเป็นหนึ่งในกำลังสำคัญของ บาร์ซา ชุดแชมป์ยุโรปหนแรก ในปี 1992 และแชมป์ ลา ลีกา 6 สมัย ระหว่างทศวรรษที่ 90

หลังอำลาทีมในปี 2001 กวาร์ดิโอลา ย้ายไปค้าแข้งในอิตาลี กาตาร์ และ เม็กซิโก ช่วงสั้นๆ ก่อนหวนคืนสู่ถิ่นเก่าในฐานะโค้ชของ บาร์เซโลนา เบ ในปี 2007 ตามด้วยทีมชุดใหญ่ในปีถัดมา

จากนั้น คือประวัติศาสตร์หน้าใหม่ เมื่อ บาร์ซา กล้าโละสุดยอดผู้เล่นแห่งยุคอย่าง โรนัลดินโญ, เดโก ซูซา หรือ ซามูแอล เอโต พร้อมกัน ก่อนสร้างผลงาน คว้าถ้วยแชมเปียนส์ลีก 2 สมัย แชมป์ ลา ลีกา 3 สมัย ในเวลา 4 ฤดูกาล พร้อมกับการถือกำเนิดสุดยอดนักเตะของโลก ลิโอเนล เมสซี

ประตูในอุดมคติ

สิ่งที่ กวาร์ดิโอลา เน้นย้ำเสมอ คือการเข้าเพรสซิงเร็ว และการผ่านบอลจากเท้าสู่เท้าของผู้เล่น ไม่เว้นแม้แต่ผู้รักษาประตู สิ่งนี้ได้รับการยืนยันจาก อังเคล โมราเลส อดีตเพื่อนร่วมทีม โดราโดส เด ซินาลัว ในเม็กซิโก ในบทสนทนาระหว่างทั้งคู่ ว่าด้วยเรื่อง “ประตูในอุดมคติ”

“ประตูในอุดมคติของเขา คือทุกคนในสนามต้องมีส่วนเกี่ยวข้อง ตั้งแต่ผู้รักษาประตูจนถึงศูนย์หน้า ทุกคนสัมผัสบอลเพียงครั้งเดียว ก่อนจบด้วยการยิงประตู ผมบอกว่ามันเป็นไปไม่ได้ แต่ไม่กี่ปีหลังจากนั้น สิ่งที่เขาคิดมันก็เป็นรูปธรรมที่ บาร์เซโลนา”

แต่กว่าความพยายามจะสัมฤทธิ์ผล แนวคิดของ กวาร์ดิโอลา ต้องผ่านการรวบรวมข้อมูลจากผู้คนมากมาย ตั้งแต่ มาร์เซโล บิเอลซา โค้ชระดับตำนานชาวอาร์เจนไตน์ ไปถึงสุดยอดเชฟชาวสแปนิช เฟร์ราน อาเดรีย และที่ขาดไม่ได้ คือ ฆวน มานูเอล ลิลโล โค้ชชาวสเปนที่เจ้าตัวชื่นชมตั้งแต่ครั้งยังโลดแล่นในสนาม

“ย้อนไปเมื่อปี 1998 ผมคุม เรอัล โอเบียโด เจอกับ บาร์เซโลนา หลังจบเกม ตัวแทนของผมเคาะประตู และบอกว่า เป๊ป อยากคุยด้วย และเราก็ติดต่อกันมาตั้งแต่นั้น” ลิลโล ย้อนอดีต

ตกผลึกที่เม็กซิโก

ความสัมพันธ์ระหว่าง เป๊ป และ ลิลโล เป็นไปด้วยดี ฝ่ายแรกเคยขอไปซ้อมกับทีมของ ลิลโล เพื่อเรียกความฟิต ก่อนเดินทางไปค้าแข้งที่ กาตาร์ ขณะที่ฝ่ายหลังก็ยกว่า เป๊ป เหมือน “ลูกชาย” 

และเมื่อ ลิลโล ย้ายไปคุมสโมสร โดราโดส เด ซินาลัว ที่เม็กซิโก ในปี 2005 กวาร์ดิโอลา ในช่วงปลายการเล่นอาชีพ ก็ตัดสินใจว่านี่คือโอกาสสุดท้ายในการเรียนรู้จากโค้ชที่ตนชื่นชอบ แม้ปลายทางที่รออยู่จะไม่น่าอภิรมย์นักก็ตาม

โดราโดส อยู่ท้ายตารางดิวิชั่น 1 เม็กซิโก มีปัญหาการเงินจนไม่สามารถจ่ายค่าจ้างได้ตรงเวลา ส่วน ลิลโล ก็ต้องคุมทีมซ้อมในสวนน้ำ ยิ่งกว่านั้น เมืองกูเลียกันที่สโมสรตั้งอยู่ ก็เป็นศูนย์กลางของแก๊งค้ายาที่ทรงอิทธิพลที่สุดของประเทศ นำโดยราชายาเสพติด ฮวาคิน กุซมันหรือ “เอล ชาโป”

บทสรุปของ โดราโดส ในปีนั้น ไม่มีปาฏิหาริย์ใดๆ ทีมตกชั้นสู่ดิวิชั่น 2 และ กวาร์ดิโอลา ก็มีโอกาสลงเล่นเพียง 10 นัด เพราะอาการบาดเจ็บ แต่ห้าเดือนที่นั่นก็มากพอที่จะจุดประกายให้กับผู้คนรอบข้าง 

“ผมมองย้อนกลับไป และรู้สึกว่าตัวเองแทบเป็นคนละคน ก่อนและหลังที่ได้เล่นร่วมกับ กวาร์ดิโอลา” มาร์โก เมนโดซา กองกลางชาวเม็กซิโก กล่าว ส่วน เซบาสเตียน อาบรู อดีตศูนย์หน้าทีมชาติอุรุกวัย เผยว่าตนยอมลดทิฐิ เพื่อเรียนรู้วิธีการพักบอลจาก กวาร์ดิโอลา ใหม่ เพื่อให้เคลื่อนไหวได้เร็วขึ้น

ที่ กูเลียกัน ทั้ง ลิลโล และ เป๊ป แลกเปลี่ยนไอเดียด้านฟุตบอลกันทุกวัน จนฝ่ายหลังยกย่องให้ ลิลโล เป็น “มาเอสโตร” (อาจารย์) และ “โค้ชที่ดีที่สุดที่เคยร่วมงานด้วย”

สำหรับ โมราเลส แล้ว กวาร์ดิโอลา เป็นผู้เล่นของ โดราโดส เพียงแต่ในนาม เพราะที่นี่เหมือนเป็นจุดเริ่มต้นสู่การเป็นโค้ช เช่นกัน ลิลโล ก็กล่าวถึง “ลูกชาย” คนนี้ แต่เพียงสั้นๆว่า 

“ระดับเขาไม่จำเป็นต้องมีอาจารย์แล้ว”