ตัดส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์!

เมื่อคณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญคิดสูตรเลือกตั้งที่จะให้ใช้ “บัตรเลือกตั้งใบเดียว”  

“เสรี สุวรรณภานนท์” ประธานคณะกรรมาธิการปฏิรูปด้านการเมือง ซึ่งเป็นอดีตสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ 2540 ให้เหตุผลในการเสนอตัด ส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์ไว้อย่างตรงไปตรงมาว่า “เจตนารมณ์ของมี ส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์ ครั้งแรกในรัฐธรรมนูญ 2540 คือ เพื่อให้คนที่มีความรู้ความสามารถแต่ไม่ใช่นักเลือกตั้งที่ลงสมัครทีไรแพ้ทุกที มีโอกาสได้เป็น ส.ส. แต่ช่วงหลังเจตนารมณ์นี้หายไป บัญชีรายชื่อกลายชื่อของกลุ่มทุนที่อยากมาเป็นรัฐมนตรีกลายเป็นเหมือนของซื้อของขาย กลายเป็นเรื่องธุรกิจการเมือง ลงทุนเข้ามาอยู่ในบัญชีรายชื่อ แล้วก็มีการถอนทุน เป็นบ่อเกิดของการทุจริตคอรัปชั่น เมื่อเป็นอย่างนี้ก็ไม่ควรมี ส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์”   

นอกจากการเสนอให้ตัด ส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์ออกไปแล้ว คณะกรรมาธิการชุดนี้ ยังเสนอให้กำหนดเขตเลือกตั้งให้เป็นระบบเขตใหญ่เรียงเบอร์ แทนเขตเดียวเบอร์เดียวด้วย โดยอาจจะใช้จังหวัดเป็นเขตเลือกตั้งเหมือนการเลือกตั้ง ส.ว.เมื่อปี 2543 หรือ เขตใหญ่เรียงเบอร์ 3 คนก็ได้ แต่ที่สำคัญผู้มีสิทธิเลือกตั้งต้องมีสิทธิเลือกผู้แทนได้เพียงคนเดียว หรือ ระบบวันแมนวันโหวต (One Man One Vote) โดยบอกว่าเขตใหญ่จะช่วยสร้างความปรองดองได้ เพราะตัวแทนทุกกลุ่มมีโอกาสได้รับเลือกตั้งมากขึ้น ไม่เกิดการผูกขาดเหมือนที่ผ่านมา  

“การใช้ระบบเขตใหญ่เรียงเบอร์จะทำให้การแข็งขันไม่ดุเดือดเหมือนเขตเล็ก การใช้ระบบวันแมนวันโหวตจะทำให้คนอันดับรองๆลงมามีโอกาสได้เป็น ส.ส. เป็นระบบที่ทำให้คะแนนเสียงของประชาชนไม่ตกน้ำ ทุกกลุ่มมีโอกาสได้ตัวแทนของตัวเองเข้าไปเป็น ส.ส. ที่สำคัญระบบนี้จะแก้ปัญหาความแตกแยก สร้างความปรองดองได้ ผลการเลือกตั้งในแต่ละจังหวัดแต่ละเขตจะไม่ผูกขาดอยู่ที่พรรคใดพรรคหนึ่งเท่านั้น แบบนี้พรรคเพื่อไทยก็มีโอกาสได้ ส.ส.ที่ภาคใต้ ขณะที่ประชาธิปัตย์ก็มีโอกาสได้ ส.ส.ภาคอีสานมากขึ้น” ประธานคณะกรรมาธิการปฏิรูปด้านการเมืองอธิบาย  

มีเหตุผลเรื่องเสียงของประชาชน “ไม่ตกน้ำ” เหมือนสูตรของ “มีชัย” และ “บวรศักดิ์” ด้วย 

ดูเร็วๆ อาจจะบอกว่าเป็นไปได้ยาก ไม่เคยได้ยินสูตรเลือกตั้งนี้ออกมาจากฝั่งคณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญมาก่อน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง “ปรมาจารย์มีชัย” ได้คิดสูตร “ใช้บัตรเลือกตั้งใบเดียว” แต่ให้มี ส.ส. 2 ระบบคือ ส.ส.เขต และ ส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์ไว้แล้ว ซึ่งเป็นสูตรที่นักวิเคราะห์บอกว่าจะสามารถดึงจำนวน ส.ส.จากพรรคใหญ่มาที่พรรคขนาดกลางได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่าสูตรเลือกตั้งแบบสัดส่วนผสมของ “บวรศักดิ์ อุวรรณโณ”  

แต่ถ้าคิดอีกที ในเมื่อ “มีชัย” คิดสูตรให้มี “บัตรเลือกตั้งใบเดียว” แล้ว หากจะตัด “ส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์” ออกไปด้วย ก็น่าจะลงตัวไหม  

ยกเว้นหาก "ดีดลูกคิด" คำนวณตัวเลขแล้ว สูตรนี้จะไม่ตอบโจทย์ คสช.