เที่ยวให้สนุกที่เมียนมาร์

นักท่องเที่ยวก็ต่างพากันหลั่งไหลเข้าไปเที่ยวและชื่นชมวัฒนธรรมที่เก่าแก่ สวยงามของประเทศ สถานที่ท่องเที่ยวและบ้านเรือนที่อยู่อาศัยของเมียนมาร์ก็ล้วนแต่เป็นสิ่งแปลกใหม่และน่าตื่นตาตื่นใจสำหรับนักท่องเที่ยวจากแดนไกล ส่วนหนึ่งเพราะเมียนมาร์เป็นประเทศที่ปิดตายมาหลายทศวรรษ สิ่งที่พวกเขาได้ยินเกี่ยวกับประเทศนี้ก็ผ่านทางรายงานข่าวซึ่งล้วนแต่เป็นไปในทางลบทั้งสิ้น

กระทรวงการท่องเที่ยวเมียนมาร์เปิดเผยว่า ปี 2556 เป็นปีทองของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวของประเทศเพราะ จำนวนนักท่องเที่ยวเพิ่มขึ้นมากกว่า 2 ล้านคน ซึ่งเป็นสถิติใหม่เลยทีเดียว สำหรับปี 2557 พวกเขาเชื่อว่าตัวเลขน่าจะถึง 3 ล้านคน เหตุผลเรื่องนี้ส่วนหนึ่งเป็นเพราะทางการพม่าผ่อนปรนเรื่องการทำวีซ่ามากขึ้นเพื่อเอื้อต่ออุตสาหกรรมการท่องเที่ยวของประเทศ

แต่เมื่อมีนักท่องเที่ยวมากขึ้น ทางการเมียนมาร์ก็ย่อมจะต้องทำงานมากขึ้นเพื่อทำความเข้าใจกับนักท่องเที่ยวถึงวัฒนธรรมและความเชื่อที่แตกต่าง โดยเฉพาะกับนักท่องเที่ยวจากซีกโลกตะวันตก

เมื่อเร็วๆ นี้ เว็บไซท์ซีเอ็นเอ็นลงเรื่องของนักท่องเที่ยวคนหนึ่งที่ใช้ชื่อว่า ลู ไฮ่ เหลียง เขาเล่าว่า เขาได้ไปเยี่ยมชมวัดมหากันดายงในอมรปุระของเมืองมัณฑะเลย์ ซึ่งเป็นเมืองใหญ่อันดับที่ 2 ของเมียนมาร์ เขาไม่รู้จักวัดนี้มาก่อน แต่ได้ยินนักท่องเที่ยวคุยกันว่า วัดนี้เป็นที่ที่นักท่องเที่ยวจะได้ “ดู” พระฉันอาหารกลางวัน เขาเล่าว่า น้ำเสียงของคนเล่าเหมือนกับจะได้ไปดูสัตว์ในสวนสัตว์ แต่เขาก็ตัดสินใจไป

ที่นั้นเองที่ “โชว์” เริ่มขึ้นเมื่อพระสงฆ์จำนวนมากพากันเดินเรียงแถวเพื่อรับอาหารจากชาวบ้าน สำหรับคนเอเชียและผู้ที่นับถือศาสนาพุทธ การตักบาตรของพระสงฆ์ ถือเป็นเรื่องปกติ แต่สำหรับนักท่องเที่ยวตะวันตก ถือเป็นเรื่องแปลกใหม่ พวกเขาจึงพากันถ่ายรูปกันอย่างสนุก หลายคนผลักไสกันไปมาเพื่อให้ได้รูปที่ดีที่สุด ลูเขียนเล่าว่า เขารู้สึกไม่สบายใจเพราะนักท่องเที่ยวพวกนี้ (รวมถึงเพื่อนเขาด้วย) ทำเหมือนการใส่บาตรนี้เหมือนเป็นโชว์อย่างหนึ่งโดยไม่ให้ความเคารพต่อสถานที่ นักท่องเที่ยวบางคนถามไกด์ว่า พระสงฆ์พวกนี้ไม่เขินหรือที่มีคนมาถ่ายรูปอย่างนี้ ไกด์ตอบแบบเสียดสีว่า ทางวัดเปิดให้นักท่องเที่ยวเข้าเพราะต้องการเงินสำหรับริหารวัด บางคนว่า การมองดูพระรับบาตรหรือฉันอาหารนี้เหมือนดูสัตว์กินอาหารในสวนสัตว์นั่นเอง

เขากลับไปที่วัดอีกครั้งในวันรุ่งขึ้นในช่วงที่นักท่องเที่ยวกลับไปหมดแล้วและได้คุยกับพระ พระทุกรูปที่เขาคุยด้วยต่างพูดตรงกันว่า รู้สึกไม่ชอบและไม่สบายใจที่มีนักท่องเที่ยวคอยถ่ายรูปเวลาเดินหรือเวลาฉันอาหาร แต่ไม่รู้จะทำอย่างไร ตอนท้ายเรื่อง ผู้เขียนกล่าวว่า เมื่อเราตั้งคำถามว่า นักท่องเที่ยวควรเข้าไปรบกวนความสงบของวัดหรือไม่ เราก็ควรถามทางวัดด้วยว่า ควรจะให้นักท่องเที่ยวเข้าไปทำอย่างนั้นเพราะต้องการเงินเท่านั้นหรือ
เรื่องทำนองนี้เกิดขึ้นในทุกประเทศที่ต้องการเงินจากการท่องเที่ยว แต่ในขณะเดียวกันก็ไม่ต้องการให้นักท่องเที่ยวเข้าไปรบกวนสังคมของพวกเขาด้วย นักท่องเที่ยวที่จะเข้าไปเที่ยวเมียนมาร์ก็ควรจะเรียนรู้ก่อนว่าจะเจออะไรที่เมียนมาร์บ้าง

ก่อนหน้านี้ รัฐบาลทหารของเมียนมาร์เซ็นเซอร์ไม่ยอมให้มีการใช้อินเตอร์เน็ตใดๆ เลย และยังมีการบล็อกเว็บไซท์ต่างๆ อีกด้วย เช่น ยูทูปและกูเกิ้ล ในปี 2543 รัฐบาลยอมให้มีการใช้อินเตอร์เน็ต แต่ปัจจุบัน การใช้อินเตอร์เน็ตยังมีค่าใช้จ่ายที่สูงอยู่ เครือข่ายก็ยังไม่ดีและครอบคลุมพื้นที่ได้ไม่เพียงพอ ดังนั้น นักท่องเที่ยวไม่ควรอารมณ์เสียหรือบ่นเมื่อต้องการอัพโหลดรูปหรือเรื่องใส่ในเฟซบุ๊คหรือโซเชียลเน็ตเวิร์คอื่นๆ เช่นเดียวกับการใช้สมาร์ทโฟนต่างๆ ก็ยังมีราคาสูงอยู่

นอกจากนี้ นักท่องเที่ยวควรเตรียมเงินสดให้เพียงพอเพราะที่เมียนมาร์มีตู้เอทีเอ็มน้อยมาก (การพกเงินสดมากๆ ไม่ค่อยเป็นปัญหาในเมียนมาร์เพราะสถิติอาชญากรรมน้อยมาก) เงินที่ได้รับการยอมรับมากที่สุดคือยูเอสดอลล่าร์ อัตราการแลกเงินก็ไม่แน่นอน แต่ที่สำคัญมากสำหรับการแลกเงินที่นี่คือธนบัตรที่นำมาแลกต้องสะอาดเอี่ยม ไม่มีรอยเปื้อนหรือฉีกขาด บางที่ไม่ยอมรับแลกธนบัตรที่มีรอยพับเสียด้วยซ้ำไปส่วนเครดิตการ์ดก็มีใช้เพิ่มขึ้นมาก แต่ก็ไม่มากนัก โรงแรมระดับ 5 ดาวและร้านอาหารหรูๆ เท่านั้นที่รับบัตรเครดิต

อีกวัฒนธรรมหนึ่งที่แปลกตาสำหรับนักท่องเที่ยวคือการที่ผู้ชายเมียนมาร์นุ่งโสร่งเวลาออกไปไหนมาไหนนอกบ้าน ฝรั่งเรียกโสร่งว่า กระโปรง ดังนั้น พวกเขาจึงไม่ค่อยเข้าใจนักว่าทำไมผู้ชายที่ประเทศนี้ถึงใส่กระโปรงกันอย่างถ้วนหน้า ผู้ชายเมียนมาร์ใส่โสร่งในทุกโอกาสแม้แต่ในงานพิธีสำคัญๆ นอกจากโสร่งแล้ว พวกเขายังคีบรองเท้าแตะไปในทุกที่แม้แต่ในสถานที่ราชการและในงานต่างๆ รวมทั้งงานต้อนรับแขกต่างประเทศระดับประเทศด้วย