Goodnight Stories for Rebel Girls นิทานเพื่อเด็กหญิง

Goodnight Stories for Rebel Girls นิทานเพื่อเด็กหญิง

โดยไม่รู้ตัว ในใจของผู้หญิงส่วนมาก มักคาดหวังถึงการพึ่งพิงบางอย่างอยู่เสมอ โดยเฉพาะจากเพศชาย ไม่ว่านี่จะเป็นธรรมชาติของสิ่งมีชีวิต การเลี้ยงดูในวัยเด็ก หรืออุปนิสัยเฉพาะบุคคล สิ่งหนึ่งที่ปฏิเสธได้ยากว่าไม่มีผลต่อการก่อร่างนิสัยก็คือสื่อทีเสพในวัยเด็ก

เทพนิยายหรือการ์ตูนดังสำหรับเด็กหญิงนั้นมักเป็นเรื่องราวของเจ้าหญิงแสนสวย ผู้รอคอยเจ้าชายให้มาเลือก มาช่วยเหลือจากอุปสรรค เพื่อจะได้มีชีวิตอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข ฟังดูเหมือนไม่มีอะไร แต่เนื้อหาสำเร็จรูปเหล่านี้ปรากฏจนกลายเป็นความ “ปกติ” ที่ผู้หญิงก็ต้องรอคอยผู้ชายให้มาเติมเต็ม เพื่อจะ “เป็น” อะไรสักอย่างที่สมบูรณ์แบบ หรือ “เจ้าหญิง” เหมือนในนิทาน

ไม่มากก็น้อย นิทานมีส่วนกำหนดบุคลิกและความเป็นผู้หญิงที่สังคมเห็นชอบ ตั้งแต่มาตรฐานความสวย วิชาการ อาชีพ รวมถึงลงลึกไปทำให้ผู้หญิงมีภาวะพึ่งพิง (Dependency) ซึ่งส่งผลต่อการดำเนินชีวิต และจัดการกับอารมณ์ได้ยาก เมื่อผิดหวังจากความรัก (เจ้าชาย)

Rebel-Girl-the-book-children_s-2_1024x

แม้ช่วงหลังเริ่มมีนิทานและการ์ตูนที่ให้คุณค่ากับอิสระในการใช้ชีวิต ให้เด็กผู้หญิงมีจุดยืนและเลือกจะเป็นตัวของตัวเองออกมา แต่ความจริงที่น่าตกใจว่าท่ามกลางโครงสร้างสังคมเพศชายเป็นใหญ่ แม้แต่ในนิทานก็ยังมีอคติทางเพศ เพศของตัวละครในหนังสือเด็กเต็มไปด้วยเรื่องราวของผู้ชาย

งานวิจัยของ FSU Study ในปี 2011 พบว่าในช่วง 100 ปีที่ผ่านมานิทานเด็กนั้นเน้นตัวละครเพศชายเป็นหลัก หรือการศึกษาว่าด้วยเพศในหนังสือเด็กของศตวรรษที่ 20 ในจำนวนนิทาน 5,000 เล่ม มีนิทานถึง 25% ที่ไม่มีตัวละครผู้หญิงเลย ส่วน Time Magazine เคยทำรายชื่อ 100 หนังสือเด็กที่ดีที่สุดในโลก ก็พบว่าในจำนวนนั้นมีตัวละครหญิงเพียง 53 คนที่มีบทพูด และเมื่อสำรวจไปในหนังสือเด็กก็พบว่าตัวละครหญิงเพียง 19.5 เปอร์เซ็นต์เท่านั้นที่ระบุถึงอาชีพของเธอ เทียบกับตัวละครชาย 80.5 เปอร์เซ็นต์ที่รู้ว่าพวกเขาทำงานอะไรกัน แต่หากถามหา “เจ้าหญิง” แล้วล่ะก็มีมากมายนับไม่ถ้วนทีเดียว

แล้วผู้หญิงเป็นได้แค่เจ้าหญิงที่รอคอยเจ้าชายเท่านั้นหรือ

ไม่หรอก ถ้าเราไม่ได้ฝังหัวว่าผู้หญิงต้องเป็นอย่างนั้นอย่างนี้ แต่เปิดกว้างให้เขาเรียนรู้ และเลือกอย่างอิสระ เจ้าหญิงที่เอาแต่รอคอยเจ้าชาย จะกลายเป็นนักบินอวกาศ หรือสร้างยานไปดาวอังคารก็ยังได้

1 Cover_530x

เราไปเจอนิทานก่อนนอนที่ว่าด้วยผู้หญิงจอมขบถ แต่ขบถในแง่ดีนะ Goodnight Stories for Rebel Girls คือหนังสือนิทานก่อนนอน ของ เอเลนา (Elena Favilli) และ ฟรานเชสกา (Francesca Cavallo)

เอเลนาเพิ่งตระหนักได้ว่านิทานที่เธอเติบโตขึ้นมาด้วยนั้น มีแต่เรื่องของผู้หญิง เจ้าหญิงที่เลือกจะวางโชคชะตาของพวกเธอไว้ในมือของผู้ชาย ต้องรอความช่วยเหลือจากผู้ชาย ไม่ว่าจะเป็นเจ้าชาย พี่ชายน้องชาย หรือแม้แต่หนู เพื่อให้ชีวิตได้เจอสิ่งที่ดี เธอสังเกตว่าพอเข้าโรงเรียนแล้วเด็กผู้หญิงจะมีความมั่นใจน้อยกว่าเด็กผู้ชายมาก ทำไมถึงเป็นเช่นนั้นล่ะ

มีคำกล่าวที่ว่า ถ้าเราเห็นอะไรบ่อยๆ เราก็จะเป็นอย่างนั้น พูดง่ายๆ ว่ามีแบบอย่างให้เห็นในการใช้ชีวิต สำหรับผู้หญิงพอมองไปในสื่อต่างๆ นิทาน การ์ตูน ภาพยนตร์ เราก็จะเห็นภาพสังคมที่ผู้ชายมีอิทธิพลเหนือผู้หญิง

williams

พวกเธอก็เลยออกแบบหนังสือนิทานรวม 100 ผู้หญิงที่มีตัวตนจริง ผู้ใช้ชีวิตในแบบของตัวเอง สร้างผลงานที่น่าทึ่งด้วยแพชชั่นของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็นนักบินอวกาศ เชฟ ศิลปิน ผู้พิพากษา นักเทนนิส แฟชั่นดีไซเนอร์ ฯลฯ ซึ่งทั้งเข้มแข็ง แตกต่าง และแม้แต่พิศดาร แต่สร้างแรงบันดาลใจเหลือเกิน

Frida_Kahlo_530x

เอเลนาและฟรานเชสกา รวมตัวกันเปิดบริษัท Timbukta เพื่อสร้างนวัตกรรมสื่อสำหรับเด็ก โดยเริ่มต้นที่หนังสือ Goodnight Stories for Rebel Girls ซึ่งเปิดตัวใน Kickstarter.com และได้รับเสียงตอบรับที่ดีเยี่ยม ถึงตอนนี้หนังสือตีพิมพ์เรียบร้อย เริ่มกระจายส่งถึงมือเด็กๆ แล้ว แต่ Timbukta ไม่ได้ทำแต่หนังสือ ยังทำสื่อต่างๆ ตั้งแต่แอพพลิเคชั่น และออกแบบพื้นที่เล่นของเด็กๆ ด้วย

Goodnight Stories for Rebel Girls เป็นหนังสือที่น่าซื้อหาให้ลูกหลานไม่เพียงแต่เด็กหญิงเท่านั้น แล้วเฝ้าดูว่า หากพวกเขาเติบโตมาอย่างเป็นอิสระจากการสังคมชายเป็นใหญ่และมีแบบอย่างมากกว่าในอดีต พวกเขาจะแข็งแรงงดงามขนาดไหน แม้จะเป็นช่วงสั้นๆ แค่การอ่านนิทานก่อนนอน ก็น่าจะปลูกฝังเมล็ดพันธุ์แห่งการยืนหยัดที่จะเป็นตัวของตัวเอง ลิขิตชีวิตด้วยตัวเอง พึ่งพาน้ำใจจากผู้คนได้ แต่ไม่เป็นภาระพึ่งพิง

มันสำคัญแค่ไหนกับการที่ผู้หญิงจะฉีกกรอบเดิมๆ ลุกขึ้นมาเป็นตัวของตัวเอง? เราคิดว่าในโลกอนาคตมีโจทย์ยากกว่าอดีต สังคมต้องการมนุษย์ที่แตกต่าง หลากหลาย และแข็งแกร่ง เพื่อสร้างคำตอบใหม่ๆ ให้กับวันข้างหน้า

ตอนนี้ Goodnight Stories for Rebel Girls มีเวอร์ชั่นภาษาไทยแล้ว โดย NANMEEBOOKS สั่งซื้อได้ล่วงหน้าได้เช่นกันที่ Nstore.net 

(ตีพิมพ์ในหน้า 2 จุดประกาย กรุงเทพธุรกิจ วันพุธที่ 12 กรกฎาคม 2560)