จะรู้ไปหมดไม่ได้แล้ว

จะรู้ไปหมดไม่ได้แล้ว

เราเคยเชื่อกันว่าใครคนใดคนหนึ่งจะรู้เรื่องใดเรื่องหนึ่งดีกว่าคนอื่น อยากรู้เรื่องนั้นต้องถามคนนี้

แต่วันนี้ความรู้ใหม่ๆ เกิดขึ้นมากมายและรวดเร็วมากกว่าที่เคยเกิดขึ้นในอดีต การเรียนให้รู้ลึกแล้วไปสอนคนอื่นได้กลายเป็นความเชื่อที่ไม่จริงแล้วในวันนี้ ไม่มีใครที่รอบรู้ไปหมดทุกเรื่อง ทุกประเด็นแล้ว แค่สูตรคำนวนตำแหน่งสำคัญ ก็มีคนที่บอกว่าตนเองเชี่ยวชาญเต็มบ้านเต็มเมืองไปหมด แต่ไม่มีใครยอมเชื่อว่ามีใครคนไหนที่รู้จริงเกี่ยวกับสูตรคำนวณนั้น

ต้องยอมรับกันก่อนว่ามีเรื่องที่น่ารู้มากเกินกว่าที่เราจะรู้ไปหมดได้ ถ้าไม่ยอมรับว่ามีเรื่องมากกว่าที่รู้ไปหมดได้ เราก็หมุนไปหมุนมาตามสิ่งที่เกิดขึ้น มีเรื่องนี้มาก็หมุนไปอยากรู้เรื่องนั้น ค้นไปเรื่องหนึ่งก็โยงไปถึงอีกเรื่องหนึ่งที่ไกลตัวเรามากขึ้นเรื่อย ๆ หมดเวลาทำมาหากินไปกับการค้นหาเรื่องนั้นว่าอะไรเป็นอย่างไร โดยที่รู้แล้วก็ไม่มีประโยชน์อย่างไรกับชีวิต ใครจะเป็นใคร ใครอยู่กับใคร เรารู้ลึกๆ ไปแล้วจะได้ประโยชน์อะไรกับชีวิตวันนี้ และวันหน้า

หลายเรื่องที่ปรากฎให้พบเห็น โดยเฉพาะจากเครือข่ายสังคม ที่ดูเหมือนว่าจะเป็นประโยชน์กับการงานและชีวิตของเรา ไม่ได้แปลว่าเราต้องใส่ใจหาความรู้เรื่องนั้นไปเสียทั้งหมด เพราะหลายเรื่องที่พบนั้น บางเรื่องเป็นจริง บางเรื่องเป็นแค่มโนของคนบางคน หลายเรื่องที่ทำท่าทางเหมือนจะมีประโยชน์ที่ควรติดตามนั้น แท้จริงแล้วเป็นเพียงกุศโลบายในการหารายได้ทางหนึ่งจากยอดคนอ่านในเครือข่ายสังคมเท่านั้น อย่าเสียเวลาไปกับการเสาะหาความรู้เพิ่มเติมจากอินเทอร์เน็ต หากเรื่องนั้นไม่ได้เกี่ยวข้องโดยตรง หรือมีผลจริงๆ กับการงานและชีวิตของเรา

วันนี้ไม่ใช่เวลาที่จะทุ่มเทค้นหาจากอินเทอร์เน็ตว่าหลักการของเรื่องนั้นเรื่องนี้คืออะไร ทำไมต้องใส่เสื้อฝรั่งมาทำงานในอากาศเมืองร้อน ด้วยหวังว่าเมื่อเข้าใจหลักการแล้ว จะใช้หลักการนั้นอธิบาย หรือคาดการณ์สิ่งที่กำลังจะเกิดขึ้นได้ ทำไมคนดีจึงทำเลว เขาจะทำอย่างไรต่อไป ในเรื่องแบบไหน ซึ่งถ้าต้องการหลักการที่จะใช้ได้กับทุกคน เรามักตีกรอบความแตกต่างของคนไม่ให้มีมาก คือพยายามดูคนให้เหมือนกันไปหมด ทำให้เราคาดไม่ถึงทางเลือกบางอย่างที่อาจจะมีขึ้นในวันหน้า อนาคตที่เห็นจากหลักการที่จำกัดความแตกต่างของผู้คน จะเป็นอนาคตแบบเดิมๆ คือพรุ่งนี้ คือเมื่อวานนี้ ส่งผลให้เราอาจกระทำบางอย่างที่ทำลายโอกาสในวันพรุ่งนี้ เพื่อแลกกับการทำให้หลักการที่เราสังเคราะห์จากหลากหลายกรณีมีความถูกต้อง ทำลายอนาคต เพื่อให้หลักการที่ประดิษฐ์ขึ้นมานั้นคงอยู่ต่อไป วันนี้ถ้าเก่งจริง ต้องทำได้ทั้งๆ ที่รู้ตื้นๆ แต่ไม่ใช่ทำแบบมั่วๆ พอเห็นแนวทางอย่างไรก็ทำไป อย่ารีรอไม่ทำอะไรสักอย่างโดยหวังว่ารู้ลึกรู้จริงวันไหน ถึงจะลงมือทำในวันนั้น หลักการลึกๆ ไม่มีแล้ว มีแต่หลักการกว้างๆ ที่พอจะใช้ทำงานได้

ถ้าเชื่อว่าความรู้ทุกเรื่องจะมีคำอธิบายง่ายๆ ที่ใครๆ ก็เข้าใจได้ ขอให้เปลี่ยนความเชื่อนั้นได้แล้ว วันนี้มีนับแสนนับล้านเรื่องที่อธิบายอย่างไร บางคนก็ยังไม่เข้าใจ ถ้าเรื่องใดที่ดูซับซ้อนเกินไป และเป็นเรื่องที่ไม่ได้ทำให้ชีวิตเราดีขึ้น หรือเลวลงได้ ก็ปล่อยวางไปบ้างเถอะ อย่าหวังว่าจะค้นหาความรู้เรื่องนั้นในรูปแบบที่เข้าใจได้ง่ายๆ จากอินเทอร์เน็ตได้ทุกเรื่อง อย่าใส่ใจไปเสาะหาความรู้เลยว่าทำไมต้องมีการผลิตช่างนับหมื่นนับแสนคน ในสาขาที่เราไม่เคยพบเคยเห็นการงานนั้นในบ้านเมืองนี้ หาไปแล้วจะพบว่ายิ่งอธิบายยิ่งงง ยิ่งอธิบายยิ่งหาหลักการไม่ได้

อย่าเชื่อว่าเป็นคนยุคดิจิทัล ยุค4.0 ต้องรู้ทุกเรื่องที่เกี่ยวกับไฮเทค เพราะนอกจากจะเสียเวลามากมายไปกับคำศัพท์แปลกๆ แล้วยังจะงงว่าทำไมต้องมีเทคโนโลยีนั้น การงานแบบเดิมมันแย่กว่าแบบใหม่ตรงไหน อย่าหมดเวลาไปกับเทคนิคดิจิทัลที่อยู่ไกลการงานของเรามากๆ ตามคารมของคนที่อ้างว่าเชี่ยวชาญ หลายอย่างที่กล่าวถึงกันนั้น บ้านเมืองที่คิดมาก็ยังไมได้ช้กันอย่างจริงจัง ประหยัดเวลาไว้หาความรู้ที่รู้แล้วใช้ได้ในวันนี้ พรุ่งนี้ดีกว่า