ประชาธิปไตย หรือ อนาธิปไตย ทางข้อมูลข่าวสาร

แต่หากนับเป็นสัดส่วนของประชากรไทย ที่ตั้งแต่จำความได้ ก็มี วิกิพีเดีย แล้ว (อายุ 24 ปี หรือต่ำกว่า) ก็เป็นราว 30 % ของประชากรทั้งหมด

วิกิพีเดีย เป็นหนึ่งในอุบัติการณ์ ของ เว็บ 2.0 หรือที่ในปัจจุบัน ได้วิวัฒนาการต่อมาเป็น โซเชียลมีเดีย โซเชียลเน็ตเวิร์ค หรือกระทั่ง แชร์ริงอีโคโนมี โดยมีนัยสำคัญ ที่เป็นการปลดแอกสื่อ โดยที่ใคร ที่เข้าถึงเทคโนโลยี สามารถผลิตและเผยแพร่เนื้อหาของตัวเองได้

วิกิพีเดีย ก็เป็นสารานุกรมที่อยู่ในโลกอินเตอร์เน็ต ที่ใครๆ ก็สามารถนำเสนอ แก้ไข และเผยแพร่ข้อมูลได้

เว็บ 2.0 อย่าง วิกิพีเดีย ได้ถูกตั้งข้อสังเกต นับแต่วันแรก ถึงความถูกต้องและน่าเชื่อถือของข้อมูล เมื่อเปรียบเทียบกับ สารานุกรมอย่างดั้งเดิม เช่น บริตานิกา ที่มีการจ้างทีมบรรณาธิการอย่างมืออาชีพ

แต่ในวันนี้ น้อยคนที่จะจำชื่อ บริตานิกา ได้ ในขณะที่คนส่วนใหญ่ สามารถนึกถึง วิกิพีเดีย

ไม่เพียงแต่สารานุกรมเท่านั้น อุตสาหกรรมสื่อ ได้เปลี่ยนแปลงเกือบทั้งหมด ด้วยอิทธิพลของเทคโนโลยีดิจิทัลไม่ว่าจะเป็นหนังสือพิมพ์ โทรทัศน์ หรือเพลง ซึ่งได้เปลี่ยนแปลง ไม่เพียงแต่เฉพาะช่องทางในการเข้าถึงเนื้อหา แต่ยังเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของการสร้างและเผยแพร่เนื้อหา โดยที่ผู้ผลิตเนื้อหารุ่นใหม่ ไม่จำเป็นต้องผ่านหนังสือพิมพ์หรือช่องโทรทัศน์อีกต่อไป แต่มีอิสรภาพในการเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้โดยตรง

อย่างไรก็ตาม เกือบ 20 ปีให้หลัง หลายคนเริ่มตั้งคำถามใหม่ว่า สื่อแห่งโลกดิจิทัล แท้ที่จริงแล้ว อาจเป็นอนาธิปไตย เมื่ออิสรภาพที่ปราศจากความควบคุม นำไปสู่ผลเสียอย่างที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน

การเผยแพร่ข้อมูลเท็จ (Fake News) เป็นปัญหาที่เกิดขึ้นในทุกประเทศรวมทั้งประเทศไทย และในบางกรณี สามารถส่งผลกระทบต่อนโยบายระดับประเทศ หรือความมั่นคงระดับชาติ

ปัจจุบัน กำลังมีการสืบสวนอย่างเป็นทางการในสหรัฐอเมริกา โดยตั้งข้อสังเกตว่า รัสเซียอาจได้ทำการเผยแพร่ข้อมูลผ่านสื่อโซเชียลมีเดีย ด้วยการวางแผนอย่างแยบยล เพื่อบิดเบือนข้อเท็จจริงที่ชาวอเมริกันสามารถรับรู้ และส่งผลทำให้ โดนัลด์ ทรัมป์ ได้ชนะเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดี

ซึ่งหากไม่มีการดำเนินการดังกล่าว ประธานาธิบดีของสหรัฐคนปัจจุบันอาจเป็นผู้หญิง

เฟสบุ๊ค กำลังถูกสอบสวนในกรณีนี้ รวมทั้งอีกหลายกรณีที่ยังไม่จบสิ้น

อย่างไรก็ดี ยังคงเป็นข้อถกเถียงที่ไม่ได้บทสรุปว่า อย่างไหนดีกว่ากัน เพราะถึงจะเป็นสื่อดั้งเดิม หากเลือกนำเสนอข่าวสารอย่างไม่เป็นกลาง ก็สามารถส่งผลสู่การเลือกประธานาธิบดีได้เช่นกัน

เช่นเดียวกัน ยังเป็นข้อถกเถียงระหว่าง วิกิพีเดีย กับ บริตานิกา ว่าข้อมูลของใครมีความแม่นยำกว่ากัน

กรณีของโซเชียลมีเดียเฟสบุ๊คที่กำลังเกิดขึ้นในสหรัฐอเมริกา ย่อมต้องนำไปสู่การจัดระบบการกำกับดูแลสื่อดิจิทัล ให้เป็น ประชาธิปไตยของข้อมูลข่าวสาร แทนที่จะเป็น อนาธิปไตย