โลกโรแมนติกใหม่ออนไลน์

โอกาสที่ทำให้พบกันมากกว่างานศพ) ผู้ใหญ่จับคู่ให้ นายหน้าจับคู่ให้ (ถ้าเป็นครอบครัววัฒนธรรมจีนก็อาจผ่านสังคมโรงเจหรือศาลเจ้า) เพื่อนร่วมงาน เพื่อนเรียนหนังสือทั้งระดับโรงเรียนและมหาวิทยาลัย) ร้านอาหารหรือแม้แต่บาร์ แต่ปัจจุบันโลกกำลังเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ โดยเริ่มที่โลกตะวันตก ลามมาจีนและมีการแพร่หลายในบ้านเรา

ในโลกตะวันตกหญิงชายพบกัน ชอบกันและแต่งงานกัน นอกจากการแนะนำจากเพื่อนแล้วก็พบกันในกิจกรรมของโบสถ์ คลับเพื่อสังคม ร้านเหล้าหรือบาร์ ฯลฯ การลงโฆษณาหาคู่ในหนังสือพิมพ์ซึ่งมีมาตั้งแต่ ค.ศ.1695 ในอังกฤษและแพร่กระจายไปทั่วโลกตลอด 300 ปีที่ผ่านมา ก็มีส่วนร่วมในการแต่งงานไม่มากนัก

เมื่อเกิดโลกอินเตอร์เน็ตขึ้น ระบบการจับคู่ก็พลิกผันทันที ในปี1995 ก็เกิดเว็บไซต์ชื่อ match.com ขึ้นเพื่อให้บริการในแถบเบย์แอเรียของซานฟรานซิสโก online dating ก็เกิดขึ้นและได้รับความนิยมสูง(โดยเฉพาะในหมู่ผู้รักร่วมเพศชาย ซึ่งมีอยู่ในบริเวณนั้นเป็นที่เลื่องลือ)

ปี 2010 การจับคู่กันเองไปได้รวดเร็วมากในกลุ่มที่เรียกในภาษาสมัยใหม่ว่า LGBT (Lesbian, Gay, Bisexual, and Transgender) กล่าวคือ อินเตอร์เน็ตเป็นสถานที่นัดพบกันโดยมีประมาณการว่ามีส่วนร่วมกว่า 70% ของความสัมพันธ์ทั้งหมด

ในปี 2013 ธุรกิจ start-up ชื่อ Tinder ใช้วิธีการใหม่ที่ได้รับความนิยมมากกล่าวคือให้ ฝ่ายชายเลือกภาพหญิงในไลน์ที่สมัครเข้ามาทีละคน โดยกวาดรูปที่ไม่ต้องการออกไป ฝ่ายหญิงก็ทำเช่นเดียวกัน ชายหญิงคนใดที่เลือกภาพออกมาตรงกันก็เป็นคู่ที่แนะนำให้

online dating เป็นวิธีการที่ทำให้หญิงชายแต่ละคนได้มีโอกาสเลือกคู่เดทอันอาจนำไปสู่การแต่งงานได้อย่างกว้างขวางมากขึ้นตามรสนิยมที่ตนเองต้องการ เช่น ระดับการศึกษา ความเชื่อทางศาสนา อาชีพ อายุหน้าตา ฐานะ นิสัยใจคอ ค่านิยมเรื่องที่สนใจ งานอดิเรก รสนิยมในการดำเนินชีวิต พื้นฐานครอบครัว ถิ่นที่อยู่อาศัย ฯลฯ และประการสำคัญเลือกได้อย่างเป็นอิสระเสรี โดยไม่มีฝ่ายใดต้องเกรงใจใคร ไม่มีใครเสียหน้า ฯลฯ ส่วนจะมีเรื่องปวดหัวตามมาหรือไม่นั้น เป็นเรื่องของแต่ละคนที่จะต้องจัดการเอง

online dating มีข้อจำกัดในหลายสังคมและหลายวัฒนธรรมอันเป็นผลพวงจากค่านิยมในเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างหญิงชายก่อนแต่งงาน อย่างไรก็ดีความปรารถนาที่จะมีคู่มีน้ำหนักมากกว่าจนทำให้ธุรกิจจับคู่ออนไลน์ไปได้ดีดังเช่นในประเทศจีน Tantan ซึ่งเป็นแอพพลิเคชั่นจับคู่ออนไลน์ที่ใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของจีน มีผู้ใช้ 20 ล้านคน และทำให้แต่งงานกันไปแล้ว 10 ล้านคู่

นิตยสารThe Economist ฉบับเมื่อเร็วๆ นี้ประมาณการว่า ธุรกิจ online dating ทั้งโลกมีมูลค่าประมาณ 4,600 ล้านเหรียญ ในสหรัฐ ธุรกิจนี้เติบโตอย่างรวดเร็วมาก รายใหญ่ได้แก่ Bumble และ Match Group (เครือใหญ่ครอบคลุม Tinder ซึ่งเติบโตจาก match.com มีสมาชิก 3.8 ล้านคนและชื่อธุรกิจอื่นๆ อีก 40 ราย)นั้นมีรายได้ 1,300 ล้านเหรียญ ในปี 2017 Facebook ก็กำลังจะเข้าร่วมธุรกิจนี้เช่นกัน

online dating ของบางกลุ่มก็มีลักษณะเฉพาะของตน เช่น มุสลิมยิว ผู้นิยมTrump (ถ้ามีกลุ่มไม่นิยม Trump ระบบคงล่มไม่เว้นวัน) กลุ่มมังสวิรัติ กลุ่มที่ฉลาดเป็นพิเศษ กลุ่มผู้ชอบจักรยานกลุ่มหน้าตาแบบธรรมดาฯลฯ

คำถามที่สำคัญก็คือ dating online ทำให้เกิดการแต่งงานที่มีความสุขมากกว่าระบบเก่าหรือไม่ งานวิจัยในปี 2013 ของนักวิจัยจาก Harvard และ Chicago พบว่าการแต่งงานที่เริ่มจากการจับคู่ออนไลน์มีทางโน้มน้อยกว่าที่จะแตกหักและมีระดับความพอใจสูงกว่าคู่แต่งงานที่มาจากระบบเก่า ผลงานวิจัยนี้สอดคล้องกับงานศึกษาของThomas และ Rosenfeld จาก Stanford ซึ่งพบว่า คู่แต่งงานจากการพบกันออนไลน์มีคุณภาพของความสัมพันธ์โดยทั่วไปสูงกว่าระบบเก่า และมีทางโน้มน้อยกว่าที่จะเลิกรากันหลังจากแต่งงานกันไปได้แล้วครบปี นอกจากนี้ยังพบว่าการก้าวเข้าสู่การแต่งงานหลังจากพบกันผ่านออนไลน์แล้วเป็นไปอย่างรวดเร็วกว่าระบบเก่าอีกด้วย

ในสังคมไทยการที่ online dating จะนำไปสู่ความสัมพันธ์ที่ดีจนอาจถึงการแต่งงานนั้น ทั้ง 2 ฝ่าย ต้องเข้าใจตรงกันว่าการเข้าบริการนี้อย่างเสียเงินหรือไม่เสียเงินก็ตามทีนั้นมิได้มาจากการสิ้นหวังหาคู่ไม่ได้แล้ว หากแต่ต้องการการมีทางเลือกที่กว้างขวาง เพื่อพบคนที่มีลักษณะถูกใจ ซึ่งระบบเก่าไม่อาจทำให้ได้อย่างไม่ถูกตำหนิหรือนินทา เช่น ต้องการคนที่มีค่านิยมในชีวิตและมีรสนิยมตรงกันในเรื่องงานอดิเรก เช่น ชอบการตื่นเต้นผจญภัย (ชอบดำน้ำและจับค้างคาวในถ้ำ ปีนภูเขา ชอบเลี้ยงงูและกิ้งก่า)มีความเชื่อที่คล้ายกัน(ศรัทธาความดีความงาม และความจริง) ฯลฯ

สิ่งสำคัญที่ต้องระวังอย่างมากก็คือ การต้มตุ๋นจากคนชั่วร้ายที่มีมันสมองและเข้าใจจุดอ่อนทางจิตวิทยาของตัวเรา อย่าลืมว่าคนชั่วเกิดทุกวันและทำร้ายเราได้เสมอ นอกจากนี้บุคคลจำนวนมากในโซเชียลมีเดียนั้น มิใช่มนุษย์จริง หากเป็น BOTS (ย่อมาจาก Robots, Automated Processes) หมายถึงบัญชีที่สร้างขึ้นในโลกโซเชียลที่ทำงานได้เสมือนเป็นมนุษย์ คืออ่านข้อความของเรา ตอบข้อความได้ในระดับหนึ่งและมีกระบวนการบางอย่างที่ทำงานโดยอัตโนมัติ เช่นให้ข้อมูล ตรวจสอบ วิเคราะห์ ฯลฯ โดยอาจมีวัตถุประสงค์ไปในทางไม่ซื่อตรงได้เช่น สร้างไว้ขายเป็นจำนวนมากเพื่อกดไลด์ เพิ่มจำนวนผู้ติดตามหรือเพื่อสร้างจำนวนกับดักมากๆ เพื่อเป็นตาข่ายกว้างให้ผู้คนเข้าไปติด

ไม่ว่าโลกจะเปลี่ยนแปลงไปมากเพียงใดในวิธีการแสวงหาความสัมพันธ์หรือเลือกคู่ แต่ สิ่งหนึ่งที่ยังต้องคงที่ไม่แปรเปลี่ยนไปตามยุคสมัยก็คือคุณลักษณะของคนที่เราปรารถนาจะเลือก