Miracle@Mae Sai โอกาสของการท่องเที่ยวไทย

 ยังยกระดับเกียรติภูมิของ จ.เชียงรายและประเทศไทยให้เข้าสู่สายตาของชาวโลกอย่างต่อเนื่องและเข้มข้น โดยผ่านสื่อมวลชนและโซเชียลมีเดียในทุกรูปแบบ

ผู้เขียนขอถือโอกาสทบทวนและสรุปความสำคัญของเหตุการณ์นี้ดังต่อไปนี้

1. แม่สายเป็นพื้นที่ผสานความฝันและอุดมการณ์ความเป็นหนึ่งเดียวของมนุษยชาติให้กลายเป็นความจริง กล่าวคือ มนุษยชาติได้ก้าวข้ามอคติที่มีต่อชาติพันธ์เข้ามาร่วมมือกันโดยไม่คิดว่าใครเป็นใคร ใครจะได้อะไร มุ่งหวังเพียงทำภารกิจช่วยชีวิตเด็กทั้ง 13 คนให้ได้ แม้ภารกิจนี้จะเสี่ยงต่อชีวิตของตนเองก็ตาม แม่สายกลายเป็นพื้นที่โลกรวมเป็นหนึ่งเดียว (Mae Sai where the World Became One) คุณค่าที่เกิดขึ้นนี้มากมายจนประเมินค่ามิได้
2. วีรบุรุษที่เสี่ยงชีวิตเพื่อช่วยชีวิตคนแปลกหน้าที่ไม่เคยรู้จักในเหตุการณ์นี้เป็นแค่คนธรรมดาและมาจากหลายอาชีพ หลายสาขา หลากหลายประเทศ มีทั้ง หน่วยนาวิกโยธิน แพทย์ วิศวกร สัตวแพทย์ ทหาร ตำรวจ นักดำน้ำ คนเก็บรังนก อาสากู้ภัย ฯลฯ ทุกคนโฟกัสในภารกิจไม่มีใครแย่งซีนกันทุกคนถ่อมตัวและให้เกียรติซึ่งกันและกัน หลายต่อหลายคนเป็นตัวละครที่น่าสนใจและมีประวัติส่วนตัวที่โดดเด่นเป็นปรากฏการณ์ที่เรียกว่า Spirits Beyond Borders
3. เด็กทั้ง 13 คนกลายเป็นเด็กเจนแซด (gen z) ในอุดมการณ์เรามักคิดว่าเด็กรุ่นใหม่ขาดความอดทน ไม่มีสมาธิ ไม่มีทีมเวิร์ค แต่ทีมหมูป่าได้สร้างความหวังใหม่และเป็นตัวอย่างของเยาวชนรุ่นใหม่ที่แสดงให้เห็นถึงความมีสมาธิ สงบนิ่ง รักในกีฬา มีทีมเวิร์ค สุภาพอ่อนน้อมและรู้จักบุญคุณ ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่อยู่ในอุดมการณ์ของทุกชาติสำหรับคนรุ่นถัดไป แต่เราต้องมีความชัดเจนว่าเด็กทั้ง 13 คนนี้ไม่ใช่วีรบุรุษแต่เป็นตัวแทนของคนรุ่นใหม่ในอุดมการณ์
4. อาสาสมัครผู้เสียสละที่สนับสนุนให้ภารกิจเป็นไปได้ก็มาจากทุกชนชั้น ทุกเพศ ทุกวัย ทุกศาสนามาช่วยทำอาหาร เก็บขยะ ล้างห้องน้ำ ซักผ้า บีบนวดให้ทหาร ผู้มาช่วยสูบน้ำ ผู้ที่มาร่วมกันทำฝายเพื่อไปเบนทางน้ำ ผู้ที่ใช้มอเตอร์ไซค์ส่วนตัวรับส่งผู้คนเข้าไปในพื้นที่ เกษตรกรที่อนุญาตให้ใช้ไร่นาเป็นที่รับน้ำ บริษัทเอกชนที่มีความรู้ความสามารถที่เกี่ยวข้องกับภารกิจนี้ก็มาร่วมกัน ทุกคนพยายามมีส่วนร่วมในภารกิจที่ตัวเองพอจะทำได้ พอจะช่วยได้โดยไม่เห็นแก่ประโยชน์ส่วนตน

คนเหล่านี้สมควรที่จะได้รับความขอบคุณอย่างจริงใจจากคนไทยที่เป็นได้เพียงกำลังใจที่อยู่นอกพื้นที่ และคนเหล่านี้ได้กลายเป็นทูตของประเทศไทยที่ได้ส่งผ่านความมีน้ำใจไปให้กับทีมนานาชาติที่มาช่วยเหลือและกลายเป็นข่าวดังไปทั่วโลก ประเทศไทยกลายเป็นดินแดนของผู้มีน้ำใจ และมีความ เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ให้กำลังใจและไม่ทอดทิ้งกัน

     5. รัฐบาลไทยมีความใจถึงและมีความเป็นอารยะไม่ทอดทิ้งคนไทย ยอมรับความคิดเห็นที่มีประโยชน์ ทุกฝ่าย และให้การสนับสนุนผู้ปฏิบัติภารกิจอย่างเต็มที่ ทั้งนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรี กระทรวงมหาดไทยที่ให้เกียรติและสนับสนุนผู้นำทีมปฏิบัติการในพื้นที่ คือคุณณรงค์ศักดิ์ โอสถธนากร ซึ่งนับว่าเป็นผู้ที่อยู่ถูกที่ถูกเวลาเป็นอย่างยิ่ง และรัฐมนตรีกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาที่ช่วยตามนักดำน้ำชาวอังกฤษอย่างทันท่วงที ทั้งรัฐบาลยังได้ตอบแทนผู้ที่มาปฏิบัติภารกิจในถ้ำหลวงจากต่างประเทศ โดยเชิญมาเที่ยวเมืองไทยฟรี 7 วัน โดยตั๋วโดยสารเรือบินชั้น 1 ภายใน 5 ปี ททท. ได้ออกคลิปแสดงความขอบคุณจากใจของคนไทยทั้งชาติอย่างทันท่วงที

สิ่งที่จะตามมาโดยไม่คาดฝันจากเหตุการณ์นี้ก็คือประเทศไทย คนไทยและแม่สายได้เป็นที่รู้จัก มีเกียรติ มีศักดิ์ศรี ได้รับความชื่นชมในระดับนานาชาติ เชียงรายและแม่สายกลายเป็นพื้นที่ที่ใครใครก็รู้จักภายในเวลาชั่วข้ามคืน โดยไม่ต้องไปลงทุนโฆษณาใน CNN เราควรถือโอกาสนี้สร้างแบรนด์ดิ้งใหม่ให้พื้นที่แม่สายเชียงรายและลงทุนในการจัดการพื้นที่ไม่ใช่แค่ถ้ำหลวงขุนน้ำนางนอนเท่านั้น แต่เปลี่ยนภาพลักษณ์ด้านการท่องเที่ยวให้แม่สายอีกด้วย

แม่สาย ในสายตานักท่องเที่ยวชาวไทยคือเมืองชายแดนที่ขายสินค้านำเข้าราคาถูกจากต่างประเทศ สำหรับคนต่างชาติแม่สายคือเมืองที่จะมาเพื่อทำพิธีการเข้าเมืองใหม่ แต่หากต้องการให้แม่สายกลายเป็นแม่เหล็กท่องเที่ยวแห่งใหม่ต้องมีแผนอย่างไร ทีมวิจัยจากคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยนำโดย ผศ.ดร.อภิวัฒน์ รัตนวราหะ ที่ได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ได้เข้าพื้นที่แม่สายเพื่อหาแนวทางยกระดับเมืองท่องเที่ยวชายแดนแห่งนี้ และพบว่า แม่สายมีศักยภาพด้านการท่องเที่ยวมากกว่าจะเป็นแค่ตลาดขายสินค้าราคาถูก ซึ่งถ้าปล่อยให้เป็นเช่นนี้ต่อไป แม่สายจะเป็นเมืองที่ตกเทรนด์และจะทำให้สูญเสียลูกค้าใหม่ในอนาคตเช่น กลุ่มที่เป็นเจนวายในขณะนี้ การเจริญเติบโตในฝั่งพม่าที่ตรงข้ามกับแม่สายสูงกว่าการเจริญเติบโตของแม่สายแล้ว การลงทุนของไทยก็ข้ามฝั่งไปฝั่งพม่ามากกว่าฝั่งไทย

แต่ปรากฏการณ์ทีมหมู่ป่าที่หยุดโลก จะเป็นโอกาสใหม่ที่รัฐบาลจะผลักดันให้แม่สายกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวใหม่ที่ไม่ใช่แค่แหล่งขายสินค้าราคาถูกอีกต่อไป แต่รัฐบาลควรใช้เวลาและทรัพยากรที่เหมาะสม ไม่ต้องรีบร้อน นอกจากพัฒนาถ้ำขุนน้ำนางนอนแล้วควรต้องมองถึงการพัฒนาแม่สายให้เป็นฮับที่สามารถรองรับนักท่องเที่ยวนานาชาติ เป็นสถานที่ที่สะท้อนเรื่องราวและถอดเกียรติภูมิที่ไทยเคยได้รับตามหัวข้อทั้ง 5 กล่าวมาแล้วข้างต้นให้เต็มภาคภูมิ

ผลิตภัณฑ์ท่องเที่ยวอาจจะประกอบไปด้วย หอเกียรติประวัติ (Hall of Fame) ที่มีการรวบรวมคลิปที่ทั้งสื่อไทยและสื่อนานาชาติได้พากเพียรทำมานำเสนอ และอาจมีการนำเทคนิค Visual reality จำลองสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในถ้ำให้ผู้เข้าชมได้มีโอกาสเรียนรู้จากประสบการณ์เสมือนจริง องค์ประกอบอื่นๆ ที่จะเพิ่มเติมให้แม่สายก็อาจจะมีสวนสุขภาพ สนามฟุตบอลและค่ายเยาวชนฟุตบอล รวมทั้งทำเส้นทางเชื่อมโยงไปยังแหล่งท่องเที่ยวใกล้เคียงที่ดอยผาหมี ผาฮี้ ซึ่งเป็นแหล่งปลูกกาแฟที่ดีที่สุดของไทยแห่งหนึ่ง เส้นทางนี้มีโฮมสเตย์และร้านกาแฟอีกมาก (หากสนใจเส้นทางกาแฟเชียงรายของคุณกฤติยาพร วงษา สามารถติดต่อขอรายละเอียดได้ที่สถาบันศึกษานโยบายสาธารณะ โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย)

รูปกาแฟพื้นเมือง(ที่มา: www.nokjibjib.com)  รูปดอยผาหมี(ที่มา: Facebookท่องเที่ยวดอยผาหมี)

งานนี้ไม่ควรรีบ ควรใช้มืออาชีพมาช่วยออกแบบทั้งภูมิทัศน์หอประวัติและการเชื่อมโยงองค์รวม แต่ต้องไม่ลืมการมีส่วนร่วมของชาวเชียงรายด้วย

อยากให้ มหัศจรรย์แห่งแม่สาย หรือ Miracle@Mae Sai สร้างเศรษฐกิจที่ยั่งยืนให้กับคนเชียงรายและสร้างความภูมิใจให้คนไทยทุกคนตลอดไป