ภาษีคริปโต ไม่น่ากลัวอย่างที่คิด

สดๆ ร้อนๆ กับพ.ร.ก.การประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล และพ.ร.ก.แก้ไขเพิ่มเติมประมวลรัษฎากร (ฉบับที่ 19) พ.ศ. 2561 หรือที่เรียกกันสั้นๆ ว่า “พ.ร.ก.ธุรกิจคริปโต” และ “พ.ร.ก.ภาษีคริปโต”

หมายความว่าในวันนี้ประเทศไทยยอมรับคริปโตให้เป็น “สินทรัพย์” ถูกต้องตามกฎหมายเรียบร้อยแล้ว! 

สรุปเนื้อหาของ “พ.ร.ก.ธุรกิจคริปโต” หลักๆ เพื่อดูแลและควบคุมผู้ที่ทำธุรกิจคริปโตที่ให้บริการกับบุคคลทั่วไป ทุกรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นศูนย์ซื้อขายแลกเปลี่ยน (Exchange) นายหน้าซื้อขาย (Broker) ผู้ค้า (OTC) ผู้ทำระบบเสนอขาย ICO (ICO Portal) และกิจการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับคริปโต โดยมีเจตนารมณ์ให้เกิดมาตรฐานในการดำเนินงาน ความปลอดภัยของทรัพย์สินลูกค้า ความปลอดภัยจากการโจรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ ระบบบัญชีที่เหมาะสม มาตรการป้องกันการฟอกเงิน และคุณสมบัติของผู้บริหารที่เกี่ยวข้อง ซึ่งทั้งหมดนี้ส่งผลให้เกิดการเติบโตและเสถียรภาพของตลาดคริปโตโดยรวม 

สำหรับผู้เสนอขาย ICO ต้องชี้แจงข้อมูลต่างๆ ทำหนังสือชี้ชวนให้ถูกต้อง มีมาตรการป้องกันการปั่นราคาด้วยข้อมูลเท็จหรือใช้ข้อมูลภายใน โดยผู้ที่คอยดูแลหลักเกณฑ์และควบคุมธุรกิจคริปโตเหล่านี้ คือสำนักงาน ก.ล.ต. และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ซึ่งผู้ที่ทำผิดกฎหมายในส่วนนี้จะมีโทษทั้งจำและ (หรือ) ปรับกันเลยทีเดียว 

ซึ่งทั้งหมดนี้ผมเชื่อว่าจะก่อให้เกิดความเชื่อมั่นในการลงทุนและใช้ประโยชน์จากสินทรัพย์ดิจิทัลนี้กันทุกฝ่ายมากขึ้น

ในส่วนของ “พ.ร.ก.ภาษีคริปโต” นั้น กำหนดให้กำไรที่ได้จากการขายหรือถือคริปโตเป็นเงินได้ประเภท 40(4) แห่งประมวลรัษฎากร ซึ่งเป็นหมวดเดียวกับเงินได้เกินกว่าที่ลงทุน (Capital Gain) ของหุ้น และกำไรจากคริปโตนี้ให้ถูกหักภาษี ณ ที่จ่าย 15% ซึ่งเป็นอัตราภาษีหัก ณ ที่จ่ายโดยปกติที่ใช้กับกลุ่มเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 (4) (เช่น กลุ่มเงินได้ประเภทดอกเบี้ยที่ต้องถูกหักภาษี ณ ที่จ่ายในอัตรา 15%) โดย          ผู้จ่ายเงินได้ ซึ่งก็คือผู้ที่ทำธุรกิจคริปโตมีหน้าที่ต้องทำการหักภาษีนี้ไว้ก่อนจ่ายจากผลกำไรที่ผู้ลงทุนได้รับ นั่นเอง

แต่อย่าเข้าใจผิด! ภาษีคริปโต 15% ไม่ใช่ ภาษีสุดท้าย (Final Tax) นะครับ เพราะจริงๆ แล้วอาจจะสามารถจ่ายน้อยกว่านี้ หรือต้องจ่ายมากกว่านี้ก็ได้!

เพราะสุดท้ายต้องนำผลกำไรที่ได้จากคริปโตนี้มารวมกับรายได้ทั้งปีของเราในการคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา โดยหักลบกับค่าใช้จ่ายและค่าลดหย่อนที่ภาครัฐมีให้ใช้สิทธิ์กันได้นับกว่าสิบรายการอีกที แล้วค่อยคำนวณฐานภาษีสุดท้ายว่าอยู่ที่อัตราเท่าใด ซึ่งหากรวมแล้วภาษีที่ถูกหักไว้เกินจำนวนกว่าที่เราต้องจ่ายจริง ก็มีสิทธิ์ที่จะขอคืนภาษีที่ถูกหักไว้กันได้ 

เป็นธรรมดาที่หลายคนที่เคยเทรดคริปโตก่อนที่จะมีเรื่องภาษีนี้มาเกี่ยวข้อง อาจเกิดความกังวลไปก่อน แต่ถ้าลองมานั่งคำนวณอัตราภาษีที่แท้จริงของเรา ใช้เทคนิควางแผนภาษีที่มีด้วยกันหลายวิธี หรือหากได้รับคำแนะนำจากที่ปรึกษาภาษีมืออาชีพ ผมเชื่อว่าหลายคนจะหายกังวล เพราะอย่างน้อยอัตราภาษีที่เสียจากการเทรดคริปโตก็ไม่ต่างจากอัตราที่เสียให้กับรายได้จากทางอื่นๆ ส่วนใหญ่ และสบายใจได้เลยว่าถ้าเรายื่นภาษีถูกต้องตามกฎหมายนี้แล้ว จะไม่กังวลเรื่องจะโดนจับหรือโดนเรียกให้เสียภาษีย้อนหลังพร้อมเบี้ยปรับเงินเพิ่มมหาโหด เหมือนที่หลายคนเคยกังวลในยุคที่กฎเกณฑ์ยังไม่ออกและมีข่าวลือว่าบางคนถูกเรียกไปปรับไปเสียภาษีย้อนหลังกันอย่างแน่นอน (นักเทรดยังจำกันได้ไหม?) 

ที่สำคัญภาษีคริปโตคิดจากกำไรเท่านั้น ถ้าไม่ได้กำไร คุณก็ไม่เสียภาษีนี้! ดังนั้นถ้าคุณต้องเสียภาษีคริปโตเยอะๆ เมื่อไร คุณดีใจได้เลยว่า

คุณคือนักลงทุนในคริปโตที่ถูกจัดในกลุ่มที่เรียกได้ว่า “ประสบความสำเร็จ” แล้วไม่มากก็น้อย

ตั้งแต่กฎหมายนี้ออกมา ก็มีการตั้งคำถามถึงวิธีการคิดกำไรและการคิดต้นทุนในแต่ละกรณีว่าเป็นอย่างไร เพราะวิธีการที่จะได้มาและใช้คริปโตนั้น มีหลายทางมากกว่าสินทรัพย์อื่นๆ ที่เคยมีมา ไม่ว่าจะเป็นการโอนการเทรดข้ามโลก ได้มาจากการขุด หรือแจกจากกิจกรรมต่างๆ ซึ่งล้วนแล้วแต่มีต้นทุนและการลงทุนเพื่อจะให้ได้มาที่แตกต่างกัน นอกจากนี้ด้วยเทคโนโลยีที่ก้าวกระโดดเรื่อยๆ ก็อาจจะมีอีกหลายวิธีในการได้และใช้คริปโตผุดขึ้นมาใหม่ได้ในอนาคต ซึ่งเมื่อกฎเกณฑ์และแนวทางปฎิบัติที่แน่นอนสำหรับกรณีต่างๆ ได้ออกตามมาแล้ว ผมจะนำมาเล่าให้ฟังพร้อมเทคนิคที่จะทำอย่างไรให้เราสามารถจัดการภาษีได้อย่างถูกต้อง ในขณะที่ก็สามารถประหยัดภาษีได้สูงสุดสำหรับเจ้าสินทรัพย์ดิจิทัลใหม่ล่าสุดตัวนี้นะครับ

หากท่านผู้อ่านต้องการค้นหาความรู้ด้านภาษีสามารถเข้าไปได้ที่ www.itax.in.th/pedia และความรู้ด้านคริปโตสามารถเข้าไปได้ที่ www.jib-ex.com/knowledge-center ซึ่งได้รับการดูแลโดยทีมนักวิชาการผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้าน หากท่านผู้อ่านมีข้อแนะนำประการใดสามารถ Inbox กันเข้ามาได้เลยนะครับ