ความสำเร็จของแผงลอยสี่จุดศูนย์

ความสำเร็จของแผงลอยสี่จุดศูนย์

หลายคนตื่นเต้นกับข่าวการขายทุเรียนผ่านเว็บอีคอมเมิร์ซ แต่ถ้าถามว่าวันหน้าจะซื้อทุเรียนจากหน้าเว็บ หรือจะเดินไปซื้อทุเรียนจากตลาดใกล้บ้าน

คงมีไม่มากนักที่จะสั่งซื้อผ่านหน้าเว็บ ส่วนใหญ่คงซื้อจากแผงลอยใกล้บ้านเสียมากกว่า ตื่นเต้นกับข่าวแต่ยังซื้อแบบเดิมๆ

ถ้าสังเกตดีๆ กับพฤติกรรมการซื้อข้าวของในบ้านเราในช่วง 3-4 ปีที่ผ่านมา จะพบว่าตลาดสดผุดขึ้นมามากกว่าศูนย์การค้าสมัยใหม่ และตลาดสดเกิดใหม่เหล่านั้น ถ้าไม่ถึงขั้นบริหารย่ำแย่จริงๆ ก็ยังยืนยงอยู่ได้ด้วยดีในวันนี้ คือมีลูกค้ามาซื้ออย่างต่อเนื่อง และตลาดสดใหม่ๆ เหล่านี้ทำให้การจราจรติดขัดในบริเวณนั้น แสดงว่าคนไปซื้อจำนวนมากพอควรขับรถแบบใดแบบหนึ่งไปซื้อของ แปลว่าไม่ใช่ตลาดสดสำหรับคนเบี้ยน้อยหอยน้อย แต่เป็นตลาดของคนมีสตางค์พอที่จะซื้อรถมาใช้ได้ ตลาดสดกลายเป็นที่พึ่งพาของคนมีรถจำนวนหนึ่ง บางคนบอกว่าอาจเป็นการสะท้อนสภาพการทำมาหากินในสามสี่ปีที่ผ่านมา ว่าเงินทองหาง่ายหรือหายากเพียงใด แต่คงอธิบายได้ยากว่าทำไมคนขับรถเบนซ์ รถหรูก็ยังไปซื้อของในตลาดแบบนี้ได้ ทั้งๆ ที่คนเหล่านั้นไม่น่าจะมีปัญหาใดๆ ในเรื่องเงินทอง

คำตอบคือตลาดสดมีการค้าขายคล้ายกับแผงลอย คือสามารถปรับกติกาการค้าขายได้ตามคนซื้อ ในขณะที่กติกาการซื้อขายในโมเดิร์นเทรดมีกติกาที่เหมือนกันสำหรับทุกคน มีทางเลือกให้เหมือนๆ กันสำหรับทุกคน ความเป็นคนที่ทำอะไรได้ตามใจแล้วเป็นสุข จึงขัดแย้งกับวิธีการค้าขายแบบโมเดิร์นเทรดที่มีกติกาหนึ่งเดียวเหมือนกันสำหรับทุกคน แผงลอยปรับกติกาตามลูกค้า ตามเหตุการณ์ รวมทั้งยังต่อรองได้อีกด้วย ลูกค้าทุกคนกลายเป็นคนสำคัญที่ได้รับการปฏิบัติต่างจากคนอื่นๆ แผงลอยจึงคงอยู่ได้ เพราะปรับเปลี่ยนวิธีค้าขายได้ตามเหตุการณ์ โดยไม่มีข้อจำกัดทางกฎระเบียบใดๆ เหมือนโมเดิร์นเทรด

ในขณะที่เว็บอีคอมเมิร์ซที่ตื่นเต้นกันนั้น มีการใช้ซื้อขายกันเฉพาะในกลุ่มคนที่คุ้นเคยกับดิจิทัลจำนวนหนึ่ง ซึ่งไม่มากนักเมื่อเทียบกับการสั่งซื้อผ่านเว็บอีคอมเมิร์ซในประเทศอื่นที่บ้านเขาไม่ได้ตั้งหน้าตั้งตาจะเป็นสี่จุดศูนย์ แต่เศรษฐกิจเขากลับดีวันดีคืน อธิบายได้ว่าใครก็ตามที่ชอบมีกติกาค้าขายหนึ่งเดียวสำหรับทุกการซื้อขาย จะไม่ปฏิเสธเว็บอีคอมเมิร์ซ

ในขณะที่ใครก็ตามที่ชอบกติกาที่ปรับเปลี่ยนตามของฉัน ทั้งราคา ทั้งการส่งมอบสินค้า และกิจกรรมอื่นๆ เป็นไปเฉพาะสำหรับแต่ละคน ตามแต่การเจรจาต่อรอง จะหันไปใช้เครือข่ายสังคม ได้แก่ เฟซบุ๊ค ไลน์ อินสตราแกรม เป็นช่องทางในการติดต่อซื้อขาย เพราะการซื้อขายผ่านช่องทางในเครือข่ายสังคมให้ความรู้สึกที่ใกล้เคียงกับการซื้อขายกับแผงลอย ผู้ขายจะบอกกล่าวคุยโวเกี่ยวกับสินค้าของตนผ่านเครือข่ายสังคมได้ตามใจชอบ โดยแทบไม่มีการควบคุมจากหน่วยงานกำกับดูแลใดๆ ในขณะที่ผู้ขายผ่านเว็บอีคอมเมิร์ซต้องถูกตรวจสอบสารพัด ในทำนองเดียวกับการโฆษณาผ่านสื่อมวลชนดั่งเดิม เช่น โทรทัศน์ วิทยุ สินค้าที่บอกขายจากแผงลอยจึงดูน่าสนใจกว่า

แผงลอยสี่จุดศูนย์บนเครือข่ายสังคมให้ความรู้สึกในการซื้อขายเหมือนซื้อขายกับคนรู้จักคุ้นเคย แม่ค้าชื่ออะไร แต่งตัวอย่างไร เคยซื้อขายกับใครมาบ้าง รู้หมดทุกอย่าง ในขณะที่ให้ความรู้สึกเป็นส่วนตัวมากกว่าหน้าร้านในเว็บอีคอมเมิร์ซ เพราะให้ความรู้สึกเหมือนกำลังซื้อขายกับคนที่คุ้นเคย ในพื้นที่ส่วนตัว ไม่ใช่ซื้อขายกับพนักงานขายของในร้านในที่สาธารณะ แผงลอยสี่จุดศูนย์จึงสนิทสนมกับคนซื้อมากกว่าเว็บอีคอมเมิร์ซ วันดีคืนดีแม่ค้าก็มาสาธิตการใช้สินค้าให้เห็นกันชัดๆ ด้วยตนเอง จนบางครั้งก็เลยเถิดไปถึงขั้นถ่ายแบบโป๊เปลือยกันไปเลย แผงลอยสี่จุดศูนย์จึงมีเสน่ห์เฉพาะตัวมากกว่าหน้าร้านของเว็บอีคอมเมิร์ซ

ในหมู่ผู้คนที่เชื่อเพื่อนมากกว่าเชื่อระบบ เชื่อเส้นสายมากกว่ากติกาและกฎหมาย ความน่าเชื่อถือของการซื้อขายกับแผงลอยสี่จุดศูนย์จึงกลับมีมากกว่าหน้าร้านในเว็บอีคอมเมิร์ซไปเสียอีก ยิ่งพบขั้นตอนต่างๆ ในการซื้อขายที่เว็บอีคอมเมิร์ซต้องปฏิบัติตามที่กฎระเบียบของทางการกำหนด ยิ่งกลายเป็นความยุ่งยาก และยิ่งเพิ่มความห่างเหิน ลดความเป็นคนสนิทใกล้ชิด ถ้าเพื่อนสนิทให้เซ็นสัญญาตอนยืมเงินสองสามพัน เพื่อนสนิทก็กลายเป็นคนร่วมทำธุรกิจเมื่อนั้น ถ้าของแพงเป็นล้านยังยืมกันได้ แผงลอยสี่จุดศูนย์ก็ยังสดใสต่อไปได้อีกนานเท่านาน