วิธีประเมินคุณค่าของ ICO

อย่างไรก็ตามได้มีข้อมูลล่าสุดมาจากเวบไซท์ bitcoin.com เปิดเผยว่าในปี2017 ที่ผ่านมาได้เกิดการขาย ICO ทั้งสิ้น 902 โครงการ แต่ปรากฎว่ามีอัตราความล้มเหลวถึง 59% 

เมื่อเจาะลงไปพบว่า 102 โครงการไม่สามารถระดมทุนได้ตามเป้าหมาย276 โครงการได้รับเงินแล้วเชิดหนีหายไปเลย และ 113 โครงการได้หยุดการสื่อสารกับผู้ซื้อ ICO ทางโซเชียลมีเดียแล้ว

ต้องยอมรับว่าการทำ ICO คือการลงทุนที่มีความเสี่ยงสูง เพราะผู้เสนอขายส่วนใหญ่เป็นสตาร์ทอัพหน้าใหม่ ปกติแล้วสตาร์ทอัพที่ลงทุนโดยกองทุนวีซีที่มีผู้เชี่ยวชาญด้านการวิเคราะห์ธุรกิจแต่ส่วนใหญ่ก็มักจะขาดทุนจากการร่วมลงทุนอยู่ดี และการขาย ICO ให้กับผู้ลงทุนทั่วไปที่อาจไม่มีความรู้มากนักก็ยิ่งเพิ่มโอกาสที่จะผิดพลาด เราลองไปดูกันว่าเราจะประเมิน “คุณค่า” ของ ICO แต่ละตัวอย่างไร

ข้อแรก..ผู้เสนอขายนำเงินของเราไปทำอะไร เป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดที่เราต้องพิจารณาว่าโครงการที่ผู้ออก ICO จะระดมทุนนั้นมีความเป็นไปได้มีศักยภาพเพียงใด และที่สำคัญคือจะสามารถสร้างรายได้และกำไรกลับมาได้หรือไม่ บางโครงการที่ยังไม่มีกระทั่งการจดจัดตั้งบริษัทแบบนี้ก็ไม่น่าเชื่อถือ หรือการระดมทุนด้วยตัวเลขมหาศาลเกินไปเมื่อเทียบกับวิธีการนำไปใช้ โครงการแบบนี้ต้องใช้ความระมัดระวังเป็นพิเศษ

ข้อสอง..ผู้ถือ Token จะได้อะไร นี่ก็เป็นปัจจัยสำคัญเช่นกัน แม้ว่าผู้ลงทุนใน ICO ต่างคาดหวังกับตัวเลข Capital Gain ที่จะได้หลังจากเข้าเทรดในตลาดรอง แต่เราควรให้ความสำคัญกับ Utility ของ Token นั้นๆด้วยเช่นกัน เพราะจริงแล้วจุดประสงค์หลักของการทำ ICO คือการได้สิทธิบางอย่างตามที่ผู้เสนอขายจะให้กับเรา ไม่ว่าจะเป็นสิทธิในการเป็นผู้ถือหุ้น สิทธิในการรับผลตอบแทนในรูปแบบตัวเงินเช่นเดียวกับปันผล หรือสิทธิในการใช้สินค้าและบริการ

ข้อสาม..ความสามารถของทีมงานและ Advisor เป็นปัจจัยที่ไม่สามารถมองข้ามได้ หากสตาร์ทอัพผู้ออก ICO เป็นผู้มีประสบการณ์ในธุรกิจนั้นๆหรือดำเนินธุรกิจมาได้ระยะหนึ่ง มีผลงานที่สามารถพิสูจน์ตัวเองได้ หรือเป็นเซเลปในวงการสตาร์ทอัพ จะมีส่วนทำให้การออก ICO มีโอกาสสูงที่จะประสบความสำเร็จ รวมถึงที่ปรึกษาการออก ICO ที่มีชื่อเสียงก็มีส่วนช่วยให้ผู้ซื้อมีความมั่นใจด้วยเช่นกัน

ข้อสี่..Token ดังกล่าวได้ไปลิสต์ในตลาดรองใดบ้าง การที่ราคาในตลอดรองหลังจาก ICO จะสร้างผลกำไรให้ผู้ถือเหรียญได้ จำเป็นที่จะต้องมีสภาพคล่องหรือจำนวนผู้เทรดในกระดานนั้นๆในระดับที่สูง หากมีสภาพคล่องซื้อขายต่ำ โอกาสที่จะมีการเทรดเพื่อให้ราคาเหรียญสูงขึ้นไปเรื่อยๆก็ไม่ใช่ง่าย หากเหรียญใดที่มีการลิสต์ในกระดานดังๆอย่าง Binance ซึ่งมีผู้เล่นจำนวนมาก โอกาสที่ราคาจะพุ่งขึ้นก็เป็นไปได้สูง

ทั้งนี้ผมใช้คำว่า “คุณค่า” ไม่ใช่ “มูลค่า” เพราะการทำ ICO ยังไม่มีสูตรValuation เหมือนกับการหาราคาขายหุ้น IPO เลยไม่รู้จะอธิบายความคุ้มค่าในเชิงตัวเลขได้อย่างไร จึงประเมินได้แต่ข้อมูลเชิงคุณภาพเพียงอย่างเดียว