คำตอบจากปากทูตจีน: ปักกิ่งจะครองโลกหรือ

นั่นเป็นเพียงวาทะของนักการทูต หรือเป็นนโยบายของผู้นำจีนที่ชื่อสี จิ้นผิง เป็นประเด็นที่น่าเกาะติดและพิเคราะห์อย่างยิ่ง

ประโยคนี้มาจากการที่ทูตจีนให้สัมภาษณ์หนังสือพิมพ์ USA Today เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา มีเนื้อหาที่น่าสนใจหลายประเด็นเพราะมีคำถามตรง ๆ ที่ผู้คนสนใจอยากรู้ และได้คำตอบที่ทำให้เราเข้าใจปักกิ่งได้ระดับหนึ่ง แม้เราจะหวังให้นักการทูตจีนตอบอย่างเปิดกว้างและครบทุกมิติก็ตาม

คำถามใหญ่คือนโยบาย America First ของโดนัลด์ ทรัมป์เป็นการเปิดช่องว่างแห่งอำนาจให้จีนเข้ามาแทนที่หรือไม่

ทูตชุย เทียนไข่ตอบว่า

“เราไม่มีความสนใจที่จะมีอำนาจครอบงำระดับโลก ค่านิยมของจีนแต่ไหนแต่ไรมาคือ การที่พยายามจะแสวงหาอิทธิพลครอบงำโลกเป็นงานที่แพงมาก คุณไม่สามารถจะแก้ปัญหาของคนอื่นทั้งหมดด้วยตัวคุณ คุณต้องเพ่งที่ปัญหาของคุณเอง สำหรับประเทศจีน เป้าหมายที่สำคัญที่สุดของเราก็ยังเป็นเรื่องภายในประเทศ เป้าหมายหลักของเราในหลายทศวรรษข้างหน้าก็ยังเป็นการพัฒนาและการทำให้ประเทศทันสมัย เรายังมีประชาชนเกือบ 20 ล้านคนที่อยู่ใต้เส้นความยากจน เรายังต้องแก้ปัญหาการคุกคามที่ร้ายแรงของสิ่งแวดล้อมที่เสื่อมทรามลง เรายังต้องระมัดระวังความผันผวนทางการเมือง และเศรษฐกิจของโลก ที่อาจมีผลกระทบเศรษฐกิจของจีน ขณะเดียวกันเราก็เข้าใจว่าจีนไม่อาจจะพัฒนาตัวเองที่โดดเดี่ยวจากส่วนอื่น ๆ ของโลก เราต้องมีสิ่งแวดล้อมสากลที่มั่งคั่งและยั่งยืน ดังนั้น ในแง่หนึ่งเราพร้อมที่จะมีความเชื่อมโยงกับส่วนอื่น ๆ ของโลก และพยายามมีบทบาทในการหนุนเนื่อง แต่ในอีกแง่หนึ่ง เราเชื่อว่าความเร่งด่วนสำคัญอันดับหนึ่งของเราคือเรื่องภายในประเทศ...”

อีกคำถามหนึ่งว่าด้วยความสัมพันธ์ระหว่างจีนกับอเมริกานั้น ท่านทูตคิดว่าคำไหนสามารถสะท้อนถึงความจริงที่สุด partners, rivals, adversaries, enemies

หุ้นส่วนหรือคู่แข่งหรือศัตรู

ทูตจีนประจำวอชิงตันตอบว่า

“ถ้าผมเลือกได้ ผมจะใช้คำว่า partner (หุ้นส่วน) เพราะผมเชื่อว่านั่นจะใกล้ความเป็นจริงที่สุด เราไม่ได้เป็นศัตรูกันแน่นอน และเราไม่ควรจะทำตัวเองให้เป็นศัตรูต่อกัน มันไม่ดีสำหรับทั้งสองประเทศ และไม่ดีต่อโลก การเป็นหุ้นส่วนกันอยู่บนพื้นฐานของผลประโยชน์ร่วมกัน นั่นเป็นคำอธิบายถึงความสัมพันธ์ของสองประเทศนี้ค่อนข้างจะถูกต้อง เราต้องทำงานร่วมกันเพื่อผลประโยชน์ร่วมกัน...”

ท่านทูตอยากให้คนทั่วไปรู้จักจีนในแง่ไหน

“คำว่า Rise of China (การสยายปีกของจีน) ในช่วงที่ผ่านมาอาจทำให้คนบางส่วน (ในอเมริกา) เกิดความตกใจกับการพัฒนาอย่างรวดเร็วของจีน แต่ผมคิดว่าพวกเขาควรจะมีความเข้าใจต่อวัฒนธรรมและเป้าหมายของจีนดีกว่านี้ ลำดับแรกของเรายังเป็นการพยายามบริหารประเทศของเราให้ดีขึ้นเพื่อว่าประชาชนของเราจะมีความคาดหวังต่อชีวิตของลูกหลานที่ดีขึ้น จีนพยายามจริง ๆ ที่จะสร้างความสัมพันธ์ที่เข้มแข็งและมีเสถียรภาพกับสหรัฐอเมริกา....”

ยังมีคำถามคำตอบที่น่าสนใจอีกหลายข้อ พรุ่งนี้มาเล่าต่อครับ