เทคโนโลยีสังคม Social Technology

แต่ผู้ใช้ก็ยังขาดความกระจ่างชัดในประเด็นที่จะอธิบายหรือบอกกล่าวว่า เทคโนโลยี ที่กล่าวถึงนั้น เป็นเทคโนโลยีอะไร

โดยความหมายพื้นฐานแล้ว เทคโนโลยี จะหมายถึงการนำเอาความรู้ด้านวิทยาศาสตร์มาประยุกต์ใช้งานได้สำเร็จอย่างเป็นรูปธรรม ผ่านการสร้างหรือการออกแบบอุปกรณ์ชนิดใดชนิดหนึ่งที่มนุษย์เป็นผู้สร้างขึ้น

ดังนั้น จึงจะเห็นได้ว่า คำว่า “เทคโนโลยี” จะมีความสัมพันธ์อย่างแนบแน่นคู่กันไปกับคำว่า “วิทยาศาสตร์”

เมื่อประมาณ 200 กว่าปีมาแล้วที่การศึกษาด้านวิทยาศาสตร์ได้พัฒนาความก้าวหน้าขึ้นมาอย่างรวดเร็วและเป็นระบบ จึงทำให้คำว่า วิทยาศาสตร์ จำเป็นที่จะถูกแบ่งย่อยออกไปตามแขนงขององค์ความรู้เฉพาะด้าน แต่ยังคงคำว่าวิทยาศาสตร์ หรือมีนัยยะของคำว่า วิทยาศาตร์ ฝังอยู่ในตัว เช่น วิทยาศาสตร์เคมี ชีววิทยา ฟิสิกส์ กลศาสตร์ ไฟฟ้า แสง เสียง พฤษศาสตร์ คณิตศาสตร์ ฯลฯ เป็นต้น

และต่อมาในวิทยาศาสตร์แต่ละสาขาหลัก ยังแบ่งย่อยลงไปอีก ตามองค์ความรู้ใหม่ที่มนุษย์ (หรือนักวิทยาศาสตร์) ค้นพบจากความพยายามในการศึกษาวิจัย ทำให้เกิดสาขาวิทยาศาสตร์ใหม่ๆ งอกเงยขึ้นมาอีกเป็นจำนวนมาก เช่น ในวิทยาศาสตร์สาขาชีววิทยา ก็จะมี จุลชีววิทยา ชีววิทยาโมเลกุล ชีวเคมี ชีวฟิสิกส์ ชีววิทยาของเซล จนถึงกระทั่ง ชีววิทยาเชิงคำนวณ (Computational Biology) และ ชีวสารสนเทศ (Bioinformatics) เป็นต้น

สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ใหม่ๆ เหล่านี้ ทำให้เกิดเทคโนโลยีที่นำองค์ความรู้พื้นฐานเหล่านี้ขึ้นอีกมากมายเป็นเงาตามตัว

ดังนั้น เมื่อพูดถึงเทคโนโลยี ผู้พูดอาจจำเป็นต้องขยายความต่อเนื่องไปอีกเล็กน้อยว่า กำลังต้องการจะพูดถึงเทคโนโลยีอะไร อยู่ในสาขาองค์ความรู้ทางด้านใด เพื่อให้ผู้ฟังสามารถเห็นภาพของเทคโนโลยีนั้นๆ และขอบเขตหรือบริบทที่เทคโนโลยีนั้นๆ ครอบคลุมอยู่ หรืออาจครอบคลุมไปไม่ถึง

หลายๆ เทคโนโลยี อาจเกิดขึ้นจากการนำองค์ความรู้พื้นฐานจากวิทยาศาสตร์หลายๆ สาขามารวมกัน ทำให้เกิดเป็นเทคโนโลยีเฉพาะที่ครอบคลุมการนำมาประยุกต์ใช้เพื่อให้เกิดความสะดวกสบายในการดำรงชีวิตประจำวันของมนุษย์ หรือเพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อสังคมส่วนรวมในด้านใดด้านหนึ่ง

ซึ่งเป็นที่มาของการสร้าง เทคโนโลยีสังคม ขึ้นมาโดยมีขอบเขตหรือคำจำกัดความว่า เป็นเทคโนโลยีใดๆ ที่นำมาประยุกต์ใช้ เพื่อให้เกิดผลกระทบทำให้เกิดสังคมที่ดีขึ้น เช่น ทำให้เกิดกระบวนการทางสังคมที่สะดวกสบายขึ้น หรือทำให้ให้กระบวนการทางสังคมที่ทำมาแต่เดิม มีพัฒนาการก้าวหน้ามากขึ้น

เทคโนโลยีสังคม ยังอาจแบ่งย่อยลงไป เช่น การนำซอฟต์แวร์หรือแอพพลิเคชั่นต่างๆ มาประยุกต์ใช้งานในด้านสังคม เป็น Social Software หรือการนำฮาร์ดแวร์หรืออุปกรณ์เครื่องคอมพิวเตอร์มาใช้ประกอบ เป็น Social Hardware รวมไปถึง การนำเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้เพื่อกระบวนการทางสังคม เป็น Social Information Technology เป็นต้น

การยอมรับและเกิดการแพร่หลายของเทคโนโลยีสังคม จะเห็นได้จากการเกิดขึ้นของเครือข่ายสังคม (Social Networks) ต่างๆ หรือสื่อสังคม (Social Media) ที่ในปัจจุบัน กลายมาเป็นสิ่งที่เกือบจะขาดไม่ได้ของบางคน และช่วยให้เกิดการติดต่อ สื่อสาร และเป็นแหล่งข้อมูลให้กับสังคมในวงกว้าง

จนเทคโนโลยีเหล่านี้ สามารถพัฒนาขึ้นไปเพื่อใช้ในเชิงพาณิชย์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกเหนือจากการให้ประโยชน์ที่ไม่เป็นตัวเงินต่อสังคม

เทคโนโลยีทางสังคมเป็นเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมทางสังคมหรือปฏิสัมพันธ์ในสังคม ทำให้เกิดการนำเทคโนโลยีทางสังคมไปใช้ในการที่ผิด และสามารถทำให้เกิดผลกระทบเชิงลบต่อสังคมในวงกว้างได้เช่นกัน

โดยเฉพาะเมื่อมีการนำเทคโนโลยีสังคมที่ได้รับการยอมรับ มาเลียนแบบเพื่อหวังผลประโยชน์ทางการเงินหรือทางพาณิชย์โดยมิชอบ

ดังนั้น การใช้ประโยชน์ของเทคโนโลยีสังคม จึงต้องอาศัยความรู้พื้นฐานและความรู้ที่เท่าทันกับเทคโนโลยีต่างๆ ที่พัฒนาไปอย่างรวดเร็วด้วย

โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผู้ประกอบการธุรกิจ ผู้ประกอบการเริ่มใหม่ หรือสตาร์อัพ ที่หวังจะใช้ความรู้ทางเทคโนโลยีที่เหนือกว่าคนในสังคมทั่วไป มาแสวงหาผลผลประโยชน์และสร้างความร่ำรวยให้เกิดกับตนเองแต่ผู้เดียว โดยไม่ใส่ใจต่อผลกระทบทางสังคมที่อาจเกิดขึ้นได้

ในวาระดิถีขึ้นปีใหม่ 2561 นี้ ขออวยพรให้ท่านผู้อ่านทุกท่านมีความสุขและประสบความสำเร็จในทุกด้านถ้วนทั่วกันครับ