No gift policy: แปร ‘กระแส’ เป็น ‘วัฒนธรรม’

ทั้งที่เป็นข้าราชการ และพนักงานเอกชนต้องดิ้นรนเรี่ยไรเงิน เพื่อซื้อของขวัญให้หัวหน้างานของตน

เจ้ากระทรวงหลายแห่งไม่ว่าจะเป็น กระทรวงสาธารณสุข  กระทรวงการคลัง หรือกระทรวงพลังงาน ก็ประกาศออกมาอย่างเป็นทางการให้เลิกประเพณีของหน่วยราชการไทย ที่จะต้องมีการมอบของขวัญให้กับผู้หลักผู้ใหญ่

แต่ก่อนนี้ใครไม่มีของขวัญให้หัวหน้างานเป็นปัญหาสำหรับคนทำงาน

มาวันนี้ ค่านิยมใหม่ต้องเป็นว่าใครมอบของขวัญให้หัวหน้างานต้องเจอคำถามว่า ทำไมต้องทำเช่นนี้  ทำไมไม่อวยพรผู้หลักผู้ใหญ่ ด้วยบัตรธรรมดา หรือผ่าน social media ที่ทำกันได้อย่างแพร่หลาย ไม่เสียเงินเสียทอง ไม่เสียเวลา และไม่ต้องคอยให้ผู้ใหญ่ว่างก่อน

เอกชนบางบริษัทก็รับลูกมา ชูนโยบายเป็น “เปลี่ยนของขวัญเป็นการทำบุญร่วมกัน”

แม้กระนั้นก็ควรจะมีความชัดเจนว่าคำว่า “ทำบุญ” นั้นต้องไม่หมายถึงการที่พนักงานจะต้องควักกระเป๋าไปหาซื้อข้าวของมีราคามาทำกิจกรรมใด ๆ ที่อ้างว่าเป็นการ “ทำบุญ” อีกเช่นกัน

ข่าวบอกว่า กระทรวงพลังงานได้ดำเนินนโยบาย “Open Office, No Gift Policy” หรือ“โปร่งใส, มีน้ำใจ, ไม่รับของกำนัล”

ซึ่งคงหมายถึงการทำอะไรเปิดเผยโปร่งใส ห้องทำงานของผู้บริหารก็ต้องเปิดกว้าง ไม่มีลูกน้องคนไหนแอบเข้าไปเสนอหน้า ด้วยการให้ของขวัญเพื่อจะได้เป็นที่รักใคร่ชอบพอของหัวหน้างาน ทั้งๆ ที่การประเมินความดีความชอบนั้น ควรจะอยู่ที่ผลงานเป็นหลัก

ผมเห็นการรณรงค์เรื่องนี้ทั้งออนไลน์ทั้งออฟไลน์แล้ว ต้องถือว่าเป็นแนวโน้มใหม่ที่น่ายินดี เพียงแต่หวังว่าจะไม่ใช่เพียงแค่เรื่องของ “กระแส” ชั่วครั้งชั่วคราวแล้วก็ลืมกันไป กลับมาทำอะไรเหมือนเดิมกันอีก

เหมือนกับที่คนไทยทั้งประเทศมีความยินดีปรีดากับที่ “ตูน” อาทิวราห์ คงมาลัย สามารถบรรลุเป้าหมายการวิ่งจากใต้สุดไปเหนือสุด ระดมเงินบริจาคได้เกิน 1,000 ล้านบาทเพื่อช่วยเหลือโรงพยาบาล 11 แห่ง ทำให้เกิดกระแสแห่งจิตอาสาขึ้นมาได้ทั่วประเทศ

แต่เราจะแปร “กระแส” เป็น “วัฒนธรรม” ถาวรสำหรับสังคมไทยได้อย่างไร เป็นเรื่องที่สำคัญอย่างยิ่ง

เพราะ “กระแส” มาแล้วก็ไป แต่ “วัฒนธรรม” คือการหยั่งรากให้เป็นพฤติกรรมประจำใจของคนไทยทุกคน

เหมือน “กระแสเลือกตั้ง” ที่จะต้องทำให้เป็น “วัฒนธรรมประชาธิปไตย” ให้ได้

นี่กระมังเป็น “ของขวัญ” ที่ล้ำค่ากว่าการมอบสิ่งของใด ๆ ให้กับคนอื่นใดในสังคมไทยเนื่องในโอกาสส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ในช่วงนี้