เฝ้าระวัง 'จุดเปราะบาง'

เฝ้าระวัง 'จุดเปราะบาง'

บริษัทปรับตัวไม่ทันกับความเปลี่ยนแปลง สินค้าเก่าขายไม่ออก สินค้าที่เขาฮิตกันก็ไม่ค่อยจะมีขาย

การจะลงทุนหุ้นให้อยู่รอดปลอดภัย ผู้ลงทุนต้องหา 'จุดเปราะบาง' ของธุรกิจให้เจอ และจับจ้องมันไว้อย่างใกล้ชิด

ตัวอย่างเช่น บริษัทผลิตชิ้นส่วนเครื่องปรับอากาศและเครื่องทำความเย็นบริษัทหนึ่ง มี 'ทองแดง' เป็นวัตถุดิบหลักในการผลิต เมื่อใดก็ตามที่ทองแดงราคาสูงขึ้นมาก ธุรกิจจะได้รับผลกระทบอย่างหนัก เช่นนี้แล้ว 'ต้นทุนวัตถุดิบ' ซึ่งก็คือทองแดง จึงเป็น 'จุดเปราะบาง' ที่ผู้ลงทุนควรเฝ้าระวัง

ขณะที่บริษัทค้าปลีกส่วนใหญ่ 'การบริหารสต็อคสินค้า' คือหัวใจสำคัญ โดยเฉพาะถ้าเป็นสินค้าที่ 'ตกรุ่นเร็ว' ความเปราะบางก็จะยิ่งสูง

อาทิ เมื่อหลายปีก่อน ผมเคยซื้อหุ้นบริษัทค้าปลีกคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ไอทีรายหนึ่ง ตอนที่ซื้อนั้น ผมตั้งคำถามอยู่ในใจว่า ธุรกิจนี้ดีจริงหรือ เพราะสินค้าไอทีมาร์จิ้นไม่น่าจะมากนัก แถมยังล้าสมัยเร็วมาก หากพลาดพลั้งบริหารไม่ดีก็อาจลำบากได้ ดูภาพรวมแล้ว ตัวธุรกิจถือว่าไม่น่าดึงดูดเท่าไร

แต่เมื่อเอางบการเงินมาดู ปรากฏว่าตัวเลขสวยมาก รายได้และกำไรโตสม่ำเสมอ แถมยังจ่ายปันผลดี ผมจึงตัดสินใจเข้าซื้อด้วยเงินจำนวนหนึ่ง ซึ่งถือว่าไม่น้อย เมื่อเทียบกับขนาดของพอร์ตผม ณ เวลานั้น

หลังจากนั้นปีกว่าๆ ทั่วโลกก็เกิดกระแสความนิยมใน 'สมาร์ทโฟน-แท็บเล็ต' โดยเฉพาะ 'ไอโฟน-ไอแพด' ของ Apple ที่ดังเปรี้ยงปร้าง ทว่าบริษัทนี้ขายคอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊ค คอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ และอุปกรณ์เสริมเป็นหลัก

ผมจำได้ว่าในการประชุมผู้ถือหุ้น มีผู้ถือหุ้นสอบถามผู้บริหารว่ามองกระแสนี้อย่างไร คำตอบที่ได้รับคือ สมาร์ทโฟน หรือแม้แต่แท็บเล็ต คงมาแทนที่โน้ตบุ๊กหรือคอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะไม่ได้หรอก เพราะใช้ทำงานไม่สะดวก อย่างไรเสียคนก็ต้องกลับมาใช้คอมพิวเตอร์

แต่แล้ว ในเวลาไม่นาน กระแสดังกล่าวกลับกลายเป็น 'ภัยคุกคาม' ที่กระทบบริษัทรุนแรงมาก ทำให้ยอดขายลดลงอย่างน่าใจหาย กำไรที่เคยดีก็ร่วงฮวบฮาบถึงขั้น 'ขาดทุน' ต้องปิดสาขาเกือบครึ่งหนึ่ง หุ้นตกลงกว่า 70 เปอร์เซ็นต์ ผมยังโชคดีที่ไหวตัวทัน ขายทิ้งเสียก่อน แต่ก็เสียเงินต้นไปไม่ใช่น้อย

สาเหตุหลักของเรื่องนี้ คงมองเป็นอื่นไปไม่ได้ นอกจากการที่บริษัทปรับตัวไม่ทันกับความเปลี่ยนแปลง สินค้าเก่าขายไม่ออก สินค้าที่เขาฮิตกันก็ไม่ค่อยจะมีขาย 'จุดเปราะบาง' จึงกลายเป็น 'จุดสลบ' เหมือนนักมวยคางเปราะ ถูกอัปเปอร์คัทเต็มๆ ที่ปลายคาง ล้มลงไปนอนให้กรรมการนับสิบ

นักลงทุนทุกคนจึงควรตอบตัวเองให้ได้ว่า 'จุดเปราะบาง' ของธุรกิจอยู่ที่ตรงไหน แล้วเฝ้าระวังมันไว้อย่าละสายตา หากมีอะไรเปลี่ยนไปต้องรีบตัดสินใจ เพื่อหลีกเลี่ยงความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับเงินของเราครับ