หรือธนู 3 ดอกจะหายไปตามอาเบะ

นายชินโซ อาเบะก้าวเข้าสู่ตำแหน่งนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นครั้งแรกในปี 2549 ก่อนจะได้รับเลือกตั้งกลับมาอีกในปี 2555 และ 2557 ด้วยคะแนนเสียงอันท่วมท้น แต่ล่าสุดคะแนนนิยมของรัฐบาลพรรคเสรีประชาธิปไตย (LDP) ภายใต้การนำของนายอาเบะลดลงมาอยู่ที่ 33% ถือเป็นคะแนนที่ต่ำสุดเป็นประวัติการณ์ สาเหตุมาจากเรื่องอื้อฉาวว่านายอาเบะใช้อำนาจเอื้อประโยชน์ต่อพวกพ้อง ทำให้ตลาดคาดการณ์แนวทางความเป็นไปได้ในอนาคตอยู่หลายรูปแบบ หนึ่งในนั้นคือการลาออกจากตำแหน่งของนายอาเบะ คำถามที่ตามมา คือ นโยบายเศรษฐกิจของญี่ปุ่น หรือ Abenomics ซึ่งก็คือ นโยบาย “ธนู 3 ดอก” (การใช้นโยบายการเงิน การคลัง และการปรับโครงสร้างธุรกิจ) จะสามารถดำเนินการไปได้ต่อหรือไม่

ธนูดอกที่ 1 จะเป็นสิ่งที่ตลาดจับตามองสูงสุด เพราะ นายฮารุฮิโกะ คุโรดะ ผู้ว่าการธนาคารกลาง (BoJ) จะหมดวาระลงในเดือนมีนาคม 2561 นี้ ซึ่งหากนายอาเบะลาออกไปจริง การเลือกผู้ว่าการ BoJ คนถัดไปจะขึ้นอยู่กับนายกคนใหม่ของญี่ปุ่น อย่างไรก็ดี เราเชื่อว่าทิศทางนโยบายการเงินของ BoJ จะยังคงเป็นแบบผ่อนคลายต่อไป เนื่องจากเงินเฟ้อญี่ปุ่นที่ยังคงห่างไกลเป้าหมายที่ 2% อยู่มาก

ธนูดอกที่ 2 หรือนโยบายการคลังคาดว่าจะมีความไม่แน่นอนสูงขึ้นอย่างชัดเจน ประเด็นแรก คือ อนาคตของมาตรการการขึ้นภาษีการขาย (Sales tax) จะยังคงถูกบังคับใช้ตามกำหนดเดิมในเดือนตุลาคม 2562 หรือไม่ นอกจากนี้ ค่าใช้จ่ายภาครัฐฯจะถูกทบทวนใหม่เมื่อมีการเปลี่ยนตัวผู้นำ แม้ว่าตลาดจะพุ่งเป้าไว้ว่านายกญี่ปุ่นคนใหม่น่าจะมาจากพรรค LDP ของนายอาเบะเองก็ตาม

ธนูดอกที่ 3 หรือมาตรการปฏิรูปโครงสร้างในระยะยาวประสบความสำเร็จไปแล้วบางส่วน สังเกตได้จากอัตราภาษีนิติบุคคลที่ต่ำลงเข้าใกล้มาตรฐานของประเทศพัฒนาแล้วอื่นๆ ส่งผลให้มีนักลงทุนชาวต่างชาติเข้ามาลงทุนมากขึ้น นอกจากนี้ อัตราการจ่ายเงินปันผล และการซื้อหุ้นคืนของบริษัทจดทะเบียนก็สูงขึ้น รวมถึงจำนวนการจ้างงานผู้หญิงที่ปรับตัวสูงขึ้นต่อเนื่อง อย่างไรก็ดี ผลจากธนูดอกที่ 3 ยังจำกัดอยู่ในวงแคบ และต้องใช้เวลานาน อีกทั้งยังมีผลเพียงจำกัดต่อเศรษฐกิจญี่ปุ่นเมื่อเทียบกับธนู 2 ดอกแรก จึงยังต้องการกำลังผลักดันในการดำเนินนโยบายให้ต่อเนื่องต่อจากนี้ คำถามสำคัญ คือ ธนูดอกที่ 3 จะสามารถดำเนินการต่อไปได้หรือไม่หากนายอาเบะลาออกจากตำแหน่ง