ทรัมป์สั่งนิรโทษกรรม ตัวเองได้หรือ?

เขาใช้วลี “complete power to pardon…”

 

เป็นจุดยืนที่สร้างความประหลาดใจไปทั่วโลก เพราะตั้งแต่มีประเทศสหรัฐฯอเมริกามากว่า 200 ปียังไม่มีประธานาธิบดีมะกันคนไหนกล้าแม้แต่จะคิดว่าจะทำอย่างนั้น

 

เพราะแค่คิดก็ผิดมหันต์แล้ว

 

ข่าวชิ้นนี้เกิดขึ้นหลังจากมีกระแสว่าอัยการพิเศษ อดีตผู้อำนวยการเอฟบีไอที่ชื่อโรเบิร์ท มูลเลอร์อาจจะเชิญลูกชาย, ลูกเขยและตัวทรัมป์เองไปให้การในประเด็นเรื่องความโยงใยของรัสเซียกับคนรอบข้างทรัมป์

 

ข่าวต่อมาบอกว่าทรัมป์กำลังปรึกษากับทนายความถึงความเป็นไปได้ที่เขาจะใช้อำนาจประธานาธิบดีสั่งนิรโทษกรรมลูกชาย, ลูกเขยและแม้กระทั่งตัวเองหากการสอบสวนไปถึงจุดที่คนรอบตัวเขาถูกตั้งข้อหาร้ายแรงอันเกิดจากการติดต่อไปมาหาสู่กับคนรัสเซียที่อาจเข้าข่ายกระทบต่อความมั่นคงของประเทศ

 

อีกทั้งยังมีข่าวหลุดออกมาว่าทรัมป์อาจจะปลดอัยการพิเศษคนนี้ก่อนที่การสอบสวนจะลามไปถึงตัวเขา

 

และทรัมป์ก็ให้สัมภาษณ์นิวยอร์คไทมส์ว่าเขาคิดผิดที่ตั้งนายเจฟ เซสชั่นส์เป็นรัฐมนตรียุติธรรม

 

“ถ้าผมรู้ว่าเขาจะขอตัวไม่เกี่ยวกับเรื่องการสอบสวนเกี่ยวกับรัสเซียและทำเนียบขาว, ผมก็คงไม่แต่งตั้งเขาในตำแหน่งนี้...” ทรัมป์บอกนักข่าวหนังสือพิมพ์ฉบับที่เขาเรียกว่า Fake News มาตลอด

 

พอทรัมป์พูดอย่างนี้ก็สะท้อนว่าเขากำลังมีความหวาดหวั่นกับกระบวนการสอบสวนที่อาจโยงไปถึงลูก, ลูกเขยและตัวเขาเอง

 

และอาจจะลามปามไปถึงการที่เขาอาจถูกรัฐสภาไต่สวนเพื่อถอดถอนหรือ impeachment ซึ่งต้องถือว่าเป็นวิกฤตสูงสุดของตัวเขาเอง

 

จึงเป็นที่มาของการที่ทรัมป์กำลังคิดจะทำในสิ่งที่ไม่มีผู้นำสหรัฐฯคนไหนกล้าคิดมาก่อน

 

นั่นคือหากถูกตัดสินว่ากระทำผิด, ก็อาจใช้อำนาจตัวเองในการนิรโทษกรรมตนเอง

 

พอข่าวออกมาอย่างนั้นก็มีคำถามขึ้นมาทันทีว่า

 

ทรัมป์คิดว่าตัวเองผิดแน่นอนหรือ?

 

ทรัมป์ตีความรัฐธรรมนูญตามความต้องการของตัวเองหรือ?

 

ทรัมป์กำลังจะทำให้เกิดกรณี “ผลประโยชน์ทับซ้อน” อย่างร้ายแรงที่สุดในประวัติศาสตร์การเมืองหรือ?

 

ปัญหาตีความรัฐธรรมนูญสหรัฐฯจะเกิดขึ้นทันทีหากทรัมป์เดินหน้าหาทางใช้อำนาจประธานาธิบดีในการนิรโทษกรรมคนใกล้ชิดหรือตัวเขาเอง

 

เพราะมาตรา 2 วรรค 2 ของรัฐธรรมนูญสหรัฐฯเขียนไว้กว้าง ๆ ว่าประธานาธิบดีมี ”อำนาจในการลดโทษหรือนิรโทษกรรมสำหรับความผิดต่อประเทศสหรัฐฯยกเว้นกรณีการสอบสวนเพื่อถอดถอน” (the chief executive can “grant reprieves and pardons for offenses against the United States, except in cases of impeachment)

 

ทรัมป์คงอยากตีความเข้าข้างตนเองว่าเขาในฐานะประธานาธิบดีมีสิทธิจะสั่งนิรโทษกรรมได้ทุกกรณี (ยกเว้น impeachment) และเมื่อรัฐธรรมนูญไม่ได้ระบุว่าประธานาธิบดีจะอภัยโทษใครได้บ้าง ก็ย่อมรวมถึงตัวประธานาธิบดีเอง

 

แต่นักกฎหมายหลายคนตีความว่าหากอ่านภาษาของมาตรานี้ของรัฐธรรมนูญก็ย่อมต้องเข้าใจได้ว่า

 

คนที่สั่งนิรโทษกรรมกับคนที่ได้รับนิรโทษกรรมย่อมจะต้องเป็นคนละคน มิอาจจะเป็นคนเดียวกันได้

 

แต่หากจะตีความแบบ “ศรีธนญชัย” ตีความตามตัวอักษรก็อาจเข้าใจได้ว่าตัวประธานาธิบดีเองสามารถจะสั่งนิรโทษกรรมตัวเองได้เช่นกัน

ประเทศอเมริกาเละได้ขนาดนี้จริง ๆ ครับ