แก้หนี้นอกระบบ งานใหญ่อยู่ข้างหน้า

มาก่อนหน้านั้น แต่ส่วนใหญ่เป็นมาตรการแก้ปัญหาเฉพาะหน้าที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นมาตรการสินเชื่อดอกเบี้ยต่ำและการปราบปรามเจ้าหนี้นอกระบบ อย่างไรก็ตาม รัฐบาลพยายามแก้ปัญหาทั้งระบบโดยหวังว่าจะแก้ได้อย่างเบ็ดเสร็จ และหวังว่าจะเป็นวิธีการแก้ปัญหาอย่างเด็ดขาด นั่นคือ ให้ลงทะเบียนลูกหนี้และเจ้าหนี้นอกระบบทั้งหมด โดยเจ้าหนี้ที่ต้องการจะทำธุรกิจประเภทนี้ต่อไป ก็สามารถยื่นขอได้ โดยภาครัฐจะคุมในเรื่องอัตราดอกเบี้ยและมาตรฐานการปล่อยกู้อื่น

หากติดตามการแก้ปัญหาของรัฐบาลที่ผ่านมา จะเห็นว่าได้พยายามปิดช่องว่างของวิธีการในอดีตที่ผ่านมาจากรัฐบาลยุคก่อนๆ เพราะส่วนใหญ่มักจะแก้ด้วยการปล่อยสินเชื่อหรือการไถ่ถอนภาวะลูกหนี้โดยหันมากู้เงินดอกเบี้ยต่ำจากธนาคารของรัฐบาล ซึ่งรัฐบาลได้หันมาจัดการกับบรรดาเจ้าหนี้นอกระบบที่กระจายตัวตามอยู่ตามพื้นที่ต่างๆ ทั่วประเทศ เพราะดูเหมือนว่าความรุนแรงของปัญหาจะมีมากขึ้น เมื่อปรากฏว่าเกิดความรุนแรงในกระบวนการทวงหนี้ของบรรดาเจ้าหนี้ต่างๆ รวมทั้งการคิดอัตราดอกเบี้ยในอัตราที่สูงกว่าที่กฎหมายกำหนดค่อนข้างมาก

ดังนั้น มาตรการของรัฐบาลในการแก้ปัญหาหนี้นอกระบบในครั้งนี้ อาจจะทำให้ความรุนแรงที่ปรากฏจากกระบวนการทวงหนี้ และภาระหนี้สินของประชาชนผู้มีรายได้น้อยจะลดลงจากการเสียดอกเบี้ยในอัตราที่สูง ซึ่งยังต้องติดตามว่ามาตรการเหล่านี้จะได้ผลหรือไม่ แต่อย่างน้อยก็ทำให้รัฐบาลมีข้อมูลจากผู้มีลงทะเบียนรายได้น้อย และบรรดาเจ้าหนี้นอกระบบที่มาขออนุญาตการปล่อยกู้ตามกฎหมาย ซึ่งหากพิจารณาจากตัวเลขการลงทะเบียนในครั้งก่อนๆ หน้านี้จะเห็นว่าผู้ที่เป็นหนี้นอกระบบมีมากกว่าล้านคน ซึ่งแสดงให้เห็นว่ามีจำนวนไม่น้อย

แน่นอนว่าปัญหาหนี้นอกระบบขึ้นกับมุมมอง ว่าจะประเมินปัญหานี้อย่างไร บางคนที่ไม่มีปัญหาหนี้สินมักจะกล่าวโทษ ว่าผู้มีหนี้สินนอกระบบเหล่านี้ไม่ประหยัดและไม่ขยันทำงาน แต่ในบางกรณีก็เกิดจากความจำเป็นเร่งด่วนในชีวิตประจำวันหลายด้าน ทั้งด้านสุขภาพและการใช้จ่ายในเรื่องการศึกษาของบุตรหลาน แต่อย่างไรก็ตาม หากมองว่าปัญหาหนี้นอกระบบเป็นปลายเหตุ แต่ต้นเหตุมาจากปัญหาทางโครงสร้างเศรษฐกิจสังคมไทยเอง ที่ทำให้บรรดาผู้เป็นหนี้นอกระบบเหล่านี้ไม่สามารถหารายได้เพียงพอกับการใช้จ่ายในสังคมยุคใหม่ที่เพิ่มขึ้น

หากติดตามนโยบายหลายด้านของรัฐบาล ก็ดูเหมือนว่าตระหนักถึงในประเด็นเหล่านี้ โดยมีนโยบายสนับสนุนการสร้างรายได้ให้กับประชาชนกลุ่มต่างๆ โดยเฉพาะนโยบายการกระจายความเจริญสู่ภูมิภาคในหลายๆ นโยบาย รวมถึงมาตรการสร้างความเป็นธรรมทางสังคมและสวัสดิการต่างๆ จากรัฐบาล ดังนั้นหากพิจารณาจากปัญหาเชิงโครงสร้างก็จะเห็นว่าปัญหาหนี้นอกระบบไม่ใช่เรื่องง่ายนัก เพราะเกี่ยวข้องกับส่วนอื่นเป็นห่วงโซ่ ซึ่งหากสามารถแก้ระบบโครงสร้างได้ก็เชื่อว่าปัญหาหนี้นอกระบบก็จะคลี่คลายลงไปเอง

อันที่จริง มาตรการของรัฐบาลที่พยายามแก้ปัญหา ถือว่าน่าชื่นชมในเรื่องของการดูแลความสงบของสังคม อันเนื่องมาจากการทวงหนี้โหดของบรรดาเจ้าหนี้ และการเอาเปรียบในเรื่องของอัตราดอกเบี้ยอย่างผิดปกติ แต่เรื่องใหญ่ที่ต้องดำเนินการต่อไปคือการสร้างงานสร้างรายได้ ให้กับประชาชนกลุ่มใหญ่ของประเทศ ที่มีปัญหาหนี้นอกระบบ ซึ่งตัวเลขจริงอาจมีมากกว่าที่ได้ลงทะเบียนจากทางการไว้มาก ดังนั้น เรื่องท้าทายสำหรับรัฐบาลนี้และรัฐบาลในอนาคต คือการสร้างรายได้และสร้างความเป็นธรรมในสังคม เพื่อแก้ปัญหาหนี้นอกระบบในระยะยาว