พลังความรู้สึก 'ระดับลึก'

และบริเวณโดยรอบ เพื่อถวายความอาลัยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช โดยประชาชนเดินทางมาจากทั่วทุกสารทิศตั้งแต่ช่วงเช้า และการถวายอาลัยจากคนทุกหมู่เหล่าทั่วประเทศ แสดงให้เห็นถึงจิตวิญญาณของคนไทยที่มีต่อพระองค์จนยากจะหาคำใดๆ มาอธิบายได้ ซึ่งไม่เพียงแต่คนไทยเท่านั้น ผู้คนจำนวนมากในต่างแดนก็ร่วมแสดงความอาลัยเช่นเดียวกัน ดังที่เราได้เห็นข่าวสารในช่วงที่ผ่านมา

ในช่วงเวลาแห่งความอาลัยกับความสูญเสียครั้งใหญ่ของชาติ กลับมีบุคคลบางกลุ่มได้พยายามปล่อยข่าวลือต่างๆ ผ่านโลกการสื่อสารสมัยใหม่ โดยเฉพาะผ่านทางยูทูบ ซึ่งข้อความที่ปรากฏล้วนแต่เป็นการหมิ่นพระบรมเดชานุภาพทั้งสิ้น โดยลักษณะของการแพร่ข่าวสารดังกล่าวมีมานานและดำเนินการอย่างต่อเนื่อง ซึ่งที่น่าประหลาดใจ เนื้อหาดังกล่าวมักจะปรากฏขึ้นเด่นชัดเสมอเมื่อใครเข้าไปดูยูทูบ แต่ก็ไม่ปรากฏกลุ่มที่รับผิดชอบที่แน่ชัดว่าเป็นใครและอยู่ที่ใด

ขณะนี้รัฐบาลได้พยายามแก้ปัญหา โดยการประสานงานไปยังยูทูบเพื่อขอให้พิจารณาตรวจสอบเนื้อหาดังกล่าว ซึ่งแน่นอนว่าความพยายามของรัฐบาลมีมานานแล้ว แต่ก็ปรากฏว่าไม่ประสบความสำเร็จเท่าใดนัก เนื่องอาจเป็นข้อจำกัดในหลายด้าน แต่ความพยายามล่าสุด รัฐบาลหวังว่าจะสามารถแก้ไขปัญหาการปล่อยข่าวลือผ่านยูทูบได้ รวมทั้งโซเชียลมีเดียอื่นๆ ซึ่งก็ต้องรอดูผลของการขอความร่วมมือในครั้งนี้ว่าจะประสบความสำเร็จหรือไม่ 

ประเด็นที่น่าพิจารณาสำหรับสังคมไทย คือความขัดแย้งทางความคิดของคนในประเทศ ซึ่งเกิดขึ้นมาในช่วงหลังมานี้ และหากใครที่ติดตามเสียงพูดคุยของคนทั่วๆ ไปก็จะได้ยินข้อความเดียวกัน ซึ่งก็เป็นข้อความที่มาจากยูทูบ นั่นหมายความว่าสื่อสารสมัยใหม่นั้นได้แพร่เข้าไปวงกว้างและลงลึกถึงคนทุกระดับ แต่แน่นอนว่ามีทั้งคนที่เชื่อตามเนื้อหาที่ปรากฏบนยูทูบและคนที่ไม่เชื่อ ซึ่งก็ปรากฏว่าประเด็นดังกล่าวทำให้เกิดการทะเลาะกันระหว่างคนสองกลุ่มที่มีความเชื่อต่างกัน

แน่นอนว่าความคิดความเชื่อของคนเราในโลกยุคใหม่ เป็นเรื่องยากจะไปบีบบังคับกันได้ แต่ข้อความที่นำมาเผยแพร่ในยูทูบเป็นการดึงสถาบันพระมหากษัตริย์ เข้ามาเกี่ยวข้องกับความขัดแย้งทางการเมืองอย่างชัดแจ้ง และอันตรายของความขัดแย้งทางการเมืองที่ผ่านมา คือ เป็นการเมืองที่ไม่มีเหตุผลและเป็นการเมืองแบบไร้สติ ซึ่งจะเห็นได้ว่าการเมืองเช่นนี้มีความเสี่ยงอย่างมากจะนำไปสู่ความขัดแย้งรุนแรงได้ง่าย เนื่องจากเป็นการเมืองที่มุ่งแสวงหาอำนาจโดยไม่คำนึงวิธีการ

แต่ปรากฏการณ์ที่คนไทยทุกหมู่เหล่าร่วมใจกัน ถวายความอาลัยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้สะท้อนให้เห็นอีกด้านของการเมือง นั่นคือความจงรักภักดีที่คนไทยมีต่อพระองค์ และสถาบันพระมหากษัตริย์อย่างล้นเหลือ เป็นความรู้สึกใน “ระดับลึก” ของจิตใจของผู้คน ไม่ใช่เพียงแค่ความคิดความรู้สึกแบบการเมืองที่ยึดหลักผลประโยชน์ต่างตอบแทน ซึ่งความรู้สึก “ระดับลึก” นี้เองทำให้เกิดพลังอันยิ่งใหญ่ ดังที่ปรากฏให้เห็นในช่วงที่ผ่านมา

ดังนั้น หากกลุ่มที่พยายามเผยแพร่ข้อความที่หมิ่นพระบรมเดชานุภาพ ควรจะหันกลับมาพิจารณาถึงความรู้สึก “ระดับลึก” ของคนไทย แม้กลยุทธ์ที่ใช้เป็นการใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ ซึ่งสามารถหลีกพ้นการตรวจสอบของรัฐได้ แต่ข้อความที่เผยแพร่ออกมากลับสร้างพลังอีกด้านของผู้ที่เห็นตรงกันข้าม และเป็นผู้ที่ผูกพันกับรากฐานทางวัฒนธรรมของไทย เราเชื่อว่าหากยังใช้วิธีนี้ต่อไป ไม่ว่าเพื่อจุดประสงค์ใดก็ตาม ก็จะก่อให้เกิดความขัดแย้งมากขึ้นและรุนแรงขึ้นในอนาคต