นิราศย่างกุ้ง เคดาห์และพนมเปญ

ไทยจะเรียนรู้เพื่อนบ้านบ้างก็คงไม่เสียศักดิ์ศรีใดๆ

หะแรกวันนี้ผมจะเขียนเรื่อง “สิ่งดีๆ ที่ช่วยเพิ่มมูลค่าทรัพย์สิน แต่รัฐไทยไม่ยอมทำ” แต่ก็เกรงท่านนายกฯ จะเข้าใจผมผิด เชิญไปปรับทัศนคติ (ฮา) ผมเลยขอเขียนเรื่อง “นิราศย่างกุ้ง เคดาห์และพนมเปญ” แทน เพราะเชื่อมั่นว่าจะเป็นประโยชน์ต่อทุกท่าน ไม่ใช่เขียนแบบ “ลมเพ ลมพัด” แน่นอน!

ก่อนอื่นผมขออนุญาตแจงเรื่อง “วิพากษ์ ‘อนันต์ อัศวโภคิน’” (http://bit.ly/1RUOi74) ที่ผมเขียนไว้คราวก่อน ผมเขียนยกย่องท่านนะครับ ไม่ได้ไปหลู่ท่านแม้แต่น้อย ทุกวันนี้บางคนอาจให้ความเห็นโดยไม่ค่อยได้ “อ่านเอาเรื่อง”

แต่ผมอยากย้ำว่า คนระดับ “จอมยุทธ์” เยี่ยงคุณอนันต์ คุณทองมา คุณประทีป คุณชายนิด ใช่ว่า “จอมยุทธ์” จะยอมเปิดเผยหมดเปลือก ทุกอย่างย่อมมี “เคล็ดลับ” บวกความบังเอิญ (เฮง) ที่หากใครถือเป็นแนวทางแบบ “สุ่มสี่สุ่มห้า” อาจเจ็บตัวได้โดยไม่ทันตั้งตัว อย่างไรก็ตามธุรกิจพัฒนาที่ดินก็ไม่ได้ลึกลับซับซ้อนเยี่ยงการสร้างจรวดไปดวงจันทร์ ทุกคนสามารถรู้ทันกันหมด แต่อย่าลืม “เอาเยี่ยงกา (หรือหงส์) โดยไม่เอาอย่างกา”

ส่วนเรื่องในวันนี้ พอดีว่าในช่วงวันที่ 29-31 มกราคมที่ผ่านมา ผมพาคณะนักธุรกิจไปดูงานที่นครย่างกุ้ง กลับมาก็เคลียร์งานต่อโดยไม่ได้นอน จนไปขึ้นเครื่องบินในวันรุ่งขึ้น 1 กุมภาพันธ์ เพื่อไปประเมินค่าทรัพย์สินให้นักลงทุนมาเลย์ในบริเวณชายแดนรัฐเคดาห์แถวบ่อนอกและสุไหงโกลก กลับมาวันที่ 3 กุมภาพันธ์ ก็เคลียร์งานและจะเดินทางไปพบเจ้าหน้าที่กระทรวงการคลังกัมพูชา ผมได้สิ่งละอันพันละน้อยที่ชวนให้ “ตาสว่าง” มาแบ่งปันกันครับ

มาเลเซีย: ยาง เช่าที่ 99 ปีและผังเมือง

คำถามแรกที่ผมถามชาวมาเลย์ที่มาร่วมทำงานประเมินค่าทรัพย์สินกับผมก็คือ ราคายางเป็นอย่างไร ผมพบว่าราคายางดิบต่อกิโลกรัมของมาเลเซียลดลงเหมือนไทย แต่ลดลงไปราวหนึ่งในสาม ในขณะที่ของไทยลดลงไปถึงครึ่ง มาเลเซียยังกลับส่งออกยางพาราได้มากกว่าไทยเสียอีก (http://bit.ly/1PYDSBa) ข้อนี้เป็นสิ่งที่รัฐบาลไทยเราพึงสังวรและเรียนรู้ให้มากกว่านี้ ลำพังการแก้ไขปัญหาแบบ “มวยวัด” เช่นที่ผ่านมายังถือว่าไม่ดีเท่าที่ควร

เรื่องที่มาเลเซียให้เช่าที่ดิน 99 ปี ในทางปฏิบัติแทบไม่มีได้พบเห็น เขาให้ต่างชาติซื้อบ้านได้ในห้องชุดหรือหมู่บ้านจัดสรร และตามโครงการ Malaysia My Second Home (MSH) ซึ่งเดี๋ยวนี้เพิ่มราคาเป็นอย่างน้อย 20 ล้านบาท จะซื้อหรือเช่าที่ดินทั่วไปไม่ได้โดยเฉพาะที่ดินเพื่อการเกษตรกรรมและที่ดินชายแดน (http://bit.ly/1ntiuth) นี่จึงเป็นการยืนยันในสิ่งที่ผมเคยเขียน เพื่อว่าไทยเราจะได้ไม่หลงทิศผิดทางให้ต่างชาติเช่าที่ดิน 99 ปี ทั้งนี้ พล.ต.สรรเสริญ ได้ “พลิกลิ้น” แล้วว่ารัฐบาลไม่มีนโยบายให้ต่างชาติเช่า แต่ผมเกรงว่าท่านจะ “พลิกลิ้น” อีกรอบ (ฮา)

อีกประเด็นหนึ่งที่น่าสนใจก็คือ ที่ดินแต่ละแปลงในมาเลเซียมีการระบุแน่ชัดว่าที่ดินแปลงดังกล่าวอยู่ในผังเมืองสีอะไร เอาไปทำอะไรได้ จะแปลงการใช้สอย (ส่งเดช) ไม่ได้ เพื่อการควบคุมการใช้ที่ดินอย่างมีประสิทธิภาพ ข้อนี้แตกต่างจากไทยที่บริเวณด่านนอก ปาดังเบซาร์ ยังไม่มีผังเมือง ใครนึกจะสร้างอะไรตรงไหนก็สร้างได้เลย จนทำให้การใช้ที่ดินของไทยเปะปะมากเมื่อเทียบกับในอีกฝั่งหนึ่งของมาเลเซีย

ย่างกุ้ง: ผังเมืองและบ้านประชารัฐ

ในนครย่างกุ้งก็เป็นในทำนองเดียวกับมาเลเซีย ที่นาที่ตั้งอยู่รอบๆ เมืองนั้น ใช่ว่าเจ้าของที่นาจะเอานาไปขายหรือให้เช่าเพื่อก่อสร้างอะไร (ส่งเดช) ได้ตามอำเภอใจ ต้องมีการควบคุมอย่างเคร่งครัด ข้อนี้แตกต่างจากไทย จึงทำให้เมืองต่างๆ ของไทยเติบโตแบบไร้ทิศผิดทาง บางคนอ้างว่าเป็นการกระจายความเจริญ แต่แท้จริงแล้วเป็นการเติบโตอย่างไม่มีการวางแผนต่างหาก ข้อนี้จะสร้างปัญหาการจราจรขนส่ง สิ้นเปลืองทรัพยากรและค่าใช้จ่ายทั้งของเมืองและของแต่ละบุคคลที่อาศัยอยู่ในเมืองเอง

ในด้านการควบคุมความสูง ก็คล้ายของไทย โดยทางการกำหนดให้รอบๆ เจดีย์ชะเวดากองมีการกำหนดความสูงของการก่อสร้างอาคาร โดยวงแรกในระยะประมาณ 1 กิโลเมตร สร้างสูงได้ไม่เกิน 58 เมตร วงที่สองสร้างสูงได้ไม่เกิน 105 เมตร และวงที่สาม (ที่เหลือ) สร้างได้ไม่เกิน 127 เมตร อย่างไรก็ตามข้อห้ามนี้สามารถยืดหยุ่นได้ หากเป็นโครงการลงทุนเด่นๆ ทั้งหลาย ไม่ได้ตายตัวแบบไทย ไม่ได้กำหนดไว้ต่ำเตี้ยแบบไทยเช่นกัน

เมียนมาที่แสนยากจน (มีรายได้ประชาชาติต่อหัวเพียงหนึ่งในสามของไทย) ก็สร้าง “บ้านคนจน” หรือ “บ้านประชารัฐ” ให้กับผู้มีรายได้น้อยเช่นกัน โดยสร้างเป็นห้องชุดพักอาศัยที่มีความสูงไม่เกิน 8 ชั้น ทั้งนี้ห้องชุดแต่ละหน่วยมีราคาประมาณ 500,000 บาท โดยกำหนดเงินผ่อนไว้ประมาณ 3,000 บาทต่อเดือน แต่รัฐบาลประยุทธ์วาดหวังจะให้ผ่อนเพียงเดือนละ 1,000 บาท ซึ่งเท่ากับทำให้รัฐขาดทุนบักโกรก ส่งผลต่อการคลังของรัฐโดยไม่จำเป็น

พนมเปญ: กำลังบูมตูมๆ

ที่ผมเห็นชัดอย่างหนึ่งคือการทำโรงแรมแสนง่าย ขอให้เป็นอาคารที่อยู่ในทำเลที่ต่างชาติชอบ มีบ้านหลังหนึ่งก็เอามาแบ่งห้องทำโรงแรมได้แล้ว โดยมีช่องทางการขายผ่านเว็บ เช่น booking, agoda โดยจ่ายค่าธรรมเนียมให้เขา 15% ก็ทำได้แล้ว โรงแรมที่ผมเคยพักในกรุงพนมเปญ สนนราคาคืนละเพียง 1,000 บาท แต่มีบริการซักรีดให้ฟรีอีกต่างหาก นอกจากนี้ทุกโรงแรมยังมี wifi ให้ใช้ฟรีไม่อั้นเสียด้วยครับ

ผมยังมีประสบการณ์นั่งรถ “บขส” ระหว่างเมืองในกัมพูชา ปรากฏว่าบนรถบัส มีบริการ wifi ฟรีอีกต่างหาก และยังมีกล้องวงจรปิดไว้จับภาพบนรถถึง 2 กล้องด้วย จะได้ถ่ายเก็บไว้เป็นหลักฐานหากเกิดอาชญากรรมนั่นเอง รถบัสและรถตู้ท่องเที่ยวแบบนี้มีบริการไปทั่วประเทศ มีกระทั่งมาถึงกรุงเทพมหานครด้วยสนนราคาเพียง 20 ดอลลาร์ (640 บาท) ที่สำคัญมีบริการ wifi ก่อนไทยราว 2 ปีแล้ว

บ้านพี่เมืองน้องของเราโดยรอบพัฒนาไปใหญ่แล้ว และกำลังก้าวกระโดดรุดหน้า เมื่อก่อนเราเจริญกว่ามาเลเซีย เดี๋ยวนี้เขาขึ้นนำ ประเทศโดยรอบก็กำลังจะหายใจรดต้นคอ ไทยเราก็ต้องก้าวไปอย่างไม่หยุดยั้ง